دامنه نوسان سهام چیست؟
دامنه نوسان
در بازارهای بورسی قوانین و مقرراتی وجود دارند که مانع از تقابل عرضه و تقاضا می‌شوند. دامنه نوسان ، توقف معاملاتی و دیگر روش‌ها از این دست قوانین هستند.
دامنه مجاز نوسان سهام یکی از قوانین مهم در این حوزه است که به عنوان عامل کنترل در برابر نوسان قیمت سهام و برای کاهش تلاطم بازار و زیان سهامداران در اثر تصمیمات هیجانی استفاده می‌شود.
دامنه مجاز نوسان حدود سقف و کف قیمتی است که هر سهم در هر روز کاری می‌تواند داشته باشد و قیمت تنها در این محدوده می‌تواند حرکت کند.
طبق آیین‌نامه معاملات در شرکت بورس تهران، دامنه مجاز نوسان قیمت، پایین‌ترین تا بالاترین قیمتی است که در آن دامنه طی یک یا چند جلسه رسمی معاملات بورس، قیمت می‌تواند نوسان کند.
مزایا دامنه نوسان سهام چیست؟
- دامنه مجاز نوسان کمک میکند تا کشف واقعی سهام اتفاق بیفتد. هنگامی که قیمت سهام به این حدود نزدیک شود، معاملات متوقف شده و به سهامداران فرصت می‌دهد تا درباره قیمت سهم و ارزش واقعی آن فکر کنند و سهم دچار هیجان قیمتی نشود.
- می‌تواند از دست‌کاری قیمت‌ها جلوگیری کرده و اجازه تغییر قیمت در زمان‌های دلخواه را به سهامداران بزرگ نمی‌دهد.
- یکی دیگر از مزایای دامنه مجاز نوسان، کاهش تلاطم در بازار است. دامنه مجاز نوسان، تغییرات قیمتی سهام را محدود کرده و از بروز تغییرات ناگهانی جلوگیری و ثبات بازار را افزایش می‌دهد.
معایب
با همه مزایایی که در بازار بورس دارد، این محدودیت دارای معایبی نیز است که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
- با توجه به تحقیقات انجام شده، می‌توان عنوان کرد که دامنه نوسان سبب تأخیر در کشف قیمت سهم می‌شود؛
زیرا با وجود آن، قیمت‌ها نمی‌توانند در همان روز نسبت به اطلاعات منتشر شده واکنش مناسب نشان دهند؛ بنابراین قیمت روز سهم ممکن است قیمت واقعی آن نباشد. این محدودیت همچنین نوعی دخالت در معامله محسوب می‌شود.
- یکی دیگر از معایب آن این است که به دلیل توقف قیمت در روز، امکان انتقال تلاطم اضافی به روزهای آتی وجود دارد.
همچنین، با توجه به اینکه مانع می‌شود تا قیمت سهام آزاد باشند، سبب می‌شود تا قیمت به محدوده‌های خاصی تمایل داشته باشند و قیمت سهام را به این محدوده‌ها سوق دهند.
استثنائات دامنه نوسان
دامنه مجاز نوسان در بازار بورس به صورت روزانه و همیشگی است؛ اما بر اساس مقررات بازار سرمایه، در برخی از روزهای خاص و به دلیل رویدادهای حائز اهمیت برای شرکت، این قانون برداشته شده و سهم می‌تواند بدون نوسان قیمت معامله شود.
سه روز خاصی که دامنه نوسان در آنها رعایت نمی‌شود به شرح زیر است:
- بازگشایی سهام پس از مجمع عمومی عادی سالانه برای تقسیم سود
- بازگشایی سهام پس از مجمع فوق العاده برای کاهش یا افزایش سرمایه
- بازگشایی پس از اعلام افزایش یا کاهش سود هر سهم یا EPS به شرط آنکه از ۲۰درصد بیشتر باشد.
در زمان بازگشایی سهام متوقف‌شده، محدودیت دامنه برداشته می‌شود و بر اساس سازوکار حراج، اطلاعات تأثیر واقعی خود را بر میزان عرضه و تقاضا و در نتیجه قیمت سهم می‌گذارد؛ هرچند این تأثیر بیش از دامنه نوسان روزانه باشد.
دامنه نوسان بازار بورس تهران
در حال حاضر محدودیتی که بر قیمت سهام در بازار بورس و اوراق بهادار تهران اعمال شده است، مثبت ۵ درصد تا منفی ۵ درصد نسبت به قیمت پایانی روز قبل سهم است.
برای نمونه اگر قیمت پایانی سهمی امروز ۲،۰۰۰ تومان باشد، دامنه مجاز نوسان برای معاملات فردای این سهم در بازه ۲،۱۰۰ تا ۱،۹۰۰ است.
برای حق تقدم سهام این محدوده ۲ برابر دامنه نوسان سهام عادی آن است؛ بنابراین برای حق تقدم سهام شرکت‌های بورسی این دامنه از مثبت ۱۰ درصد تا منفی ۱۰ درصد است.
دامنه نوسان بازار فرابورس
دامنه مجاز نوسان برای شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازار فرابورس همانند بازار بورس است؛ اما دامنه نوسان بازار پایه فرابورس با سایر محدودیت‌های نوسان قیمتی متفاوت است که در ادامه به آنها می‌پردازیم.
دامنه نوسان بازار پایه
دامنه مجاز نوسان قیمت سهام در بازار پایه با دامنه مجاز نوسان بازارهای بورس و فرابورس متفاوت است.
با توجه به تغییر قوانین بازار پایه در سال ۱۳۹۸ و به‌منظور افزایش شفافیت اطلاعات، شرکت‌های درج‌شده در بازار پایه فرابورس بر اساس شرایط پذیرش، در سه تابلوی پایه زرد، پایه نارنجی و پایه قرمز قرار گرفتند که دامنه نوسان برای هر تابلو متفاوت است.
هر هفته یک حراج معاملاتی در روز دوشنبه از ساعت ۱۲ تا ۱۲:۳۰ انجام می‌شود. در این حراج برای تابلوی زرد ۶ درصد، تابلوی نارنجی ۴ درصد و تابلوی قرمز ۲ درصد است.
اما در روزهای دیگر معاملاتی هفته و روز دوشنبه قبل از ساعت ۱۲، در تابوی زرد ۳ درصد، تابلوی نارنجی ۲ درصد و تابلوی قرمز ۱ درصد است.
مبنای تعیین آن، قیمت پایانی روزهای دوشنبه هر هفته است. در جدول زیر می‌توانید میزان آن را در هر تابلو مشاهده کنید:
| نام تابلو | در طول هفته تا قبل از ساعت ۱۲ ظهر روز دوشنبه | دامنه نوسان در بازه ساعت ۱۲ تا ۱۲:۳۰ روز دوشنبه |
| تابلوی پایه زرد | ۳% | ۶% |
| تابلوی پایه نارنجی | ۲% | ۴% |
| تابلوی پایه قرمز | ۱% | ۲% |
مثال
به عنوان مثال اگر قیمت پایانی سهمی در تابلوی نارنجی و در پایان روز دوشنبه پس از حراج ۴ درصدی، ۱،۰۰۰ تومان باشد، این نماد در طول هفته تا زمان حراج بعدی (ساعت ۱۲ روز دوشنبه) در بازه ۱،۰۲۰ تا ۹۸۰ تومان خواهد بود.
بنابراین در طول هفته نمادهای درج‌شده در تابلوی نارنجی می‌توانند حداکثر ۶ درصد (۴+۲) نوسان کنند. از این ۶ درصد، ۴ درصد آن بین ساعت ۱۲ تا ۱۲:۳۰ روز دوشنبه و ۲ درصد در سایر روزها است.
در ادامه تغییرات قوانین معاملات بازار پایه و در چارچوب سیاست ها و مصوبات شورای عالی بورس، چندی از قوانین مهم به شرح زیر است:
۱- در صورت وجود صف خرید و فروش در سه روز متوالی در یک جهت، چنانچه صرف خرید و فروش در پایان جلسه معاملاتی حداقل معامله دو در ده هزار ( ۰.۰۰۰۲) تعداد سهام شرکت باشد
در جلسه معاملاتی بعد در هر یک از تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز به ترتیب ۵، ۴ و ۲ درصد خواهد شد و سپس به شرایط قبل باز می‌گردد و محاسبات صفحه خرید و فروش مجدد پس از روز اعمال تغییر دامنه نوسان انجام خواهد شد.
تبصره
پس از افزایش دامنه نوسان قیمتی نماد معاملاتی و بازگشایی نماد معاملاتی(به دلیل افشای اطلاعات با اهمیت موضوع ماده ۱۳ دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت های ثبت شده نزد سازمان یا وجود اقدامات شرکتی)،
مبنای محاسبه شکل گیری مجدد ثبت خرید و فروش از روز بازگشت قیمتی نماد به حالت عادی(در تابلوی زرد صد در صد، تابلو نارنجی دو درصد و در تابلو قرمز یک درصد) است.
۲- صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط و در سهام می‌توانند تا حداکثر ۱۰ درصد از دارایی های تحت مدیریت صندوق را در بازار پایه سرمایه گذاری کنند .
دهقان دهنوی: مخالف وجود دامنه نوسان هستم
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: در شورای عالی بورس اعلام کرده ام بنده بیشتر از هر فرد دیگری با محدودیت دامنه نوسان مخالف هستم اما گاهی برای دوره زمانی کوتاه مدت احتیاج به سیاست‌های مقطعی داریم.
به گزارش ایمنا، محمدعلی دهقان دهنوی با بیان اینکه در چند وقت گذشته به صورت مکرر صحبت از واژه حباب در شاخص بورس شده است و افراد زیادی از واژه تخلیه حباب یاد کرده بودند، اظهار کرد: از زمانی که شاخص بورس بر روی کانال ۲۳۰ هزار واحد قرار داشت برخی هشدار از ورود شاخص بورس به مرحله حباب داده بودند، در حالی که اکنون شاخص بورس در کانال دامنه نوسان سهام چیست؟ یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد قرار دارد و تا چهار برابر آن زمان رشد کرده است، در ابتدا باید مشخص شود که مفهوم حباب چیست و به چه چیزی حباب گفته می‌شود.
دهقان دهنوی با بیان اینکه یکی دیگر از استدلال‌های نادرستی که در کنار حباب عنوان شده بود مقایسه رشد بورس با رشد واقعی اقتصاد است، گفت: اگر در یک سالی رشد اقتصادی سه درصد بود تولیدکنندگان حاضر بودند فقط سه درصد افزایش قیمت داشته باشند یا اگر رشد اقتصادی سه درصد منفی بود قیمت محصولات خود را تا سه درصد کاهش می‌دادند؟
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: زمانی که در مورد بورس و قیمت دارایی‌ها صحبت می‌شود در مورد متغیر اسمی صحبت می‌شود، مقایسه یک متغیر اسمی با متغیر واقعی بسیار مقایسه نادرستی است و قیمت دارایی‌ها تحت تأثیر عوامل زیادی قرار دارد.
وی ادامه داد: واقعیت اقتصاد این است که قیمت دارایی‌ها نسبت به تورم انتظاری و انتظاراتی که فعالان اقتصادی از آینده اقتصاد دارند شکل می‌گیرد، این یک حقیقت تلخ است که در ماه‌های ابتدایی سال گذشته انتظاراتی مبنی بر رسیدن قیمت دلار به عددهای بالایی در اقتصاد شکل گرفته بود، زمانی که این انتظار وجود دارد نمی‌توان از واژه حباب استفاده کرد.
دهقان دهنوی تاکید کرد: این اقدامی عقلانی است که وقتی فردی پیش بینی کند قرار است قیمت دلار با افزایش همراه شود و ارزش پول ملی با کاهش همراه شود سرمایه‌های خود را برای حفظ ارزش دارایی خود، سرمایه‌های نقد خود را به دارایی فیزیکی مانند ارز، مسکن و سهام کند.
وی گفت: همه بازارها در چند وقت گذشته با نوسان قیمتی همراه بودند، دامنه نوسان سهام چیست؟ افرادی بودند که سکه را در قیمت ۱۶ میلیون خریداری کردند اما اکنون قیمت آن به ۱۰ میلیون رسیده است که این آمار نشان دهنده کاهش قیمت سکه است؛ بنابراین شاخص بورس هم همسو با دیگر بازارها حرکت کرده و حدود ۴۰ درصد کاهش داشته است.
دهقان دهنوی افزود: اینکه بخواهیم واکنش فعالان اقتصادی را نسبت به انتظاراتی که از اقتصاد دارند به حباب تفسیر کنیم کاملاً اشتباه است.
رئیس سازمان بورس گفت: جایگاهی که امروز بازار سرمایه در کشور پیدا کرده، جایگاهی ویژه در اقتصاد است، زمانی که رقابت‌های انتخاباتی را با ۴ سال گذشته و دیگر سال‌ها مقایسه کنیم در آن زمان هیچ اسمی از بازار سرمایه وجود نداشت اما اکنون جایگاه پیدا کرده است و مطالبه مردم شده است.
وی ادامه داد: حضور مردم در بازار سرمایه ابزار جدیدی را در اختیار ما قرار داده است و از این ابزار جدید باید استفاده کرد تا نقص و اشکالاتی که در اقتصاد صنایع بورسی وجود دارد برطرف شود.
ورود بخش زیادی از مردم به بورس در تیر و مرداد ماه سال ۹۹
وی به نرخ بهره اشاره کرد و گفت: در هر جای دنیا زمانی که نرخ بهره کاهش پیدا میکند تمایل به سمت بازار دارایی‌ها با افزایش همراه می‌شود و پول از سمت سپرده‌ها به سمت بازار دارایی‌ها سوق پیدا میکند.
دهقان دهنوی با بیان اینکه مردم از بورس استقبال کردند و سرمایه‌های خود را وارد این بازار کرده اند، افزود: بازار سرمایه از محل حضور مردم توسعه فعالیت پیدا کرده است که در کنار آن نقش و جایگاه این بازار در اقتصاد کشور با افزایش همراه شده است اما تعداد قابل توجهی از مردم که در قیمت‌های اوج و در ماه تیر و مرداد وارد بورس شدند به دلیل قرار گرفتن شاخص بورس در مسیر نزولی دچار ضرر و زیان سنگینی شدند.
رئیس سازمان بورس و اورای بهادار اظهار کرد: این موضوع برای ما ناراحت کننده است و به عنوان دغدغه محسوب می‌شود، در این مورد فکر خواهیم کرد که چگونه می‌توان در آینده از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کرد.
وی با بیان اینکه ماهیت و جبران بورس در خود بورس است، گفت: اکنون شاخص بورس در محدوده کانال یک میلیون و ۱۵۰ هزار واحد قرار دارد شاخص بورس بارها در سنوات گذشته هم ریزش داشته است، درست است که با این شدت ریزش نداشته اما تا ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده اما حدود ۶ ماه بعد از کانالی که ریزش داشت عبور کرد و از آن فراتر هم رفته است. باید فرهنگ سازی کنیم و به مردم آموزش دهیم تا ترغیب و ترویج کنیم کسانی که از دانش کافی برای سرمایه گذاری در بورس برخوردار نیستند روش سرمایه گذاری غیرمستقیم مانند صندوق‌های سرمایه گذاری و سبدگردان ها را انتخاب کنند.
نهادهای مالی باید در بازار سرمایه توسعه پیدا کنند
دهقان دهنوی به توسعه نهادهای مالی در بازار سرمایه تاکید کرد و گفت: زمانی که به عنوان رئیس سازمان بورس انتخاب شدم درخواست مجوز ۲۵۰ شرکت سبدگردان ارائه شد که مدارک آنها کامل بود، در این مدت حدود ۱۲ مجوز ارائه کرده ایم تا از این طریق توسعه بازار سرمایه و زیرساخت‌ها شکل بگیرد.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: حدود ۱۵ سال بود که مجوز کارگزاری صادر نشده بود، یکی از بحث‌هایی که در کشور درباره انحصار مجوزها وجود داشت درباره مجوز کارگزاری‌ها بود، این دستورالعمل بازنگری و فراخوان داده شد تا در این زمینه مجوز ارائه شود.
وی ادامه داد: اعتقاد من در بحث انحصارزدایی، افزایش فعالیت در بازار سرمایه و توسعه این بازار از طریق توسعه نهادهای مالی است که این موضوع را با قدرت دنبال خواهیم کرد.
دهقان دهنوی افزود: بنده کمتر از پنج ماه است که در سازمان بورس حضور پیدا کردم و در این مدت تلاش شد تا سنگ‌هایی را از مسیر بازار برداریم که سال‌های زیادی کسی به سمت آن نرفته بود.
رئیس سازمان بورس اظهار کرد: پرسنل کارگزاری اجازه داشتند که فقط تا سقف ۲۵ میلیون تومان اقدام به خرید و فروش سهام کنند، نتیجه آن این بود که بعضی از پرسنل با کد اشخاص دامنه نوسان سهام چیست؟ دیگر در بازار معامله می‌کردند، این محدودیت برداشته شد اما بر روی معاملات آنها نظارت خواهیم کرد.
وی با بیان اینکه چند سال بود که فشارهای زیادی برای انتشار صورت‌های مالی سازمان بورس وجود داشت به راحتی این اقدام انجام و صورت‌های مالی منتشر شد، گفت: در این پنج ماه هر آنچه را که در توان بود انجام دادیم اما تا نقطه مطلوب راه زیادی وجود دارد.
دهقان دهنوی به راه اندازی میز صنعت اشاره کرد و افزود: اعتقاد بنده در بازار سرمایه این است که توسعه و ماهیت وجودی بازار سرمایه وابسته به بازار اولیه است، بازار ثانویه یعنی محلی برای انتقال دارایی‌ها و سیگنالی برای بازار اولیه.
معاون وزیر اقتصاد و دارایی به بازنگری بحث عرضه اولیه‌ها اشاره کرد و گفت: عرضه اولیه باید به صورت صرف سهام باشد که پول به صورت مستقیم وارد شرکت‌ها شود نه اینکه سهامدار عمده از طریق فروش سهام پول خود را از بازار خارج کند.
به گفته وی، دستورالعمل شرکت‌های سهامی عام مبتنی بر پروژه را نهایی کرده‌ایم و در هفته جاری یا هفته آینده آن را ابلاغ خواهیم کرد.
مخالف وجود دامنه نوسان هستم
وی با بیان اینکه برخی صحبت‌ها در زمینه دخالت سازمان بورس در بازار وجود دارد و اعلام شده است که با تغییر رئیس سازمان تغییراتی در این بازار ایجاد می‌شود، گفت: شورای عالی بورس اعلام کرده ام بنده بیشتر از هر فرد دیگری با محدودیت دامنه نوسان مخالف هستم اما گاهی برای دوره زمانی کوتاه مدت احتیاج به سیاست‌های مقطعی داریم.
دهقان دهنوی افزود: این موضوع باید بررسی شود که فلسفه مخالفت با وجود دامنه نوسان چیست؟ کارایی بورس حکم میکند اگر خبر مثبتی در مورد شرکت یا صنعتی وجود دارد اثر خود را بر روی سهم بگذارد و دیگر صف ایجاد نشود زیرا این صف ادامه پیدا میکند.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: مقطعی که تصمیم به تغییر دامنه نوسان گرفتیم مقطعی بود که نااطمینانی در اقتصاد کشور وجود داشت و معلوم نبود که قرار است که خبر مثبت یا بد در بازار منتشر شود، همچنین مشخص نشده بود که شکل‌گیری روابط ایران در حوزه احیای برجام با قدرت‌های خارجی به چه شکلی خواهد بود؛ بنابراین این نااطمینانی در حال ایجاد صدمه به بازار بود.
وی ادامه داد: با توجه به وجود چنین مسأله‌ای برای دوره‌ای کوتاه مدت بخش منفی بازار را کاهش دادیم تا وضعیت نهایی بازار مشخص شود.
دامنه نوسان نباید کامل برداشته شود
دهقان دهنوی گفت: برای بلندمدت تصمیم داریم که مکانیزم دامنه نوسان به شکلی تعریف شود که عامل ایجاد صف نشود، دامنه نوسان نباید کامل برداشته شود، اکنون در حال مطالعه این موضوع هستیم و بعد از تکمیل مطالعات یک طرح اساسی را برای دامنه نوسان پیدا خواهیم کرد که برای همیشه خیال بازار و سهامداران از معاملات بورس آسوده باشد.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: مجریان دامنه نوسان سهام چیست؟ نسبت به تأمین مالی پروژه‌ای آشنایی ندارند و نهادهای مالی از تجربه و دانش کافی برخوردار نیستند، مقررات ما در سازمان بورس کافی نبوده است اما این مسیر باید طی شود.
سازمان بورس امانت دار و امین سهامدار خرد است
وی به قیمت گذاری دستوری اشاره کرد و گفت: قیمت گذاری دستوری ایجاد شده است زیرا بسیاری از مدیران صنایع نسبت به منافع سهامدار خرد حساسیت کافی ندارند، این موضوع که در پایان فعالیت چه میزان سود برای سهامدار باقی می‌ماند جز اولویت بخشی از مراکز نیست.
دهقان دهنوی گفت: این موضوع برای بازار سرمایه جز اولویت‌ها قرار دارد، نه تنها اولویت است بلکه با وجود اینکه سازمان بورس امانت دار و امین سهامدار خرد است از طریق میز صنعت در حال انتقال پیام خود به قانون گذار و سیاست گذار هستیم.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار خاطرنشان کرد: چند روز گذشته میز صنعت نیروگاهی را برگزار کردیم، در این جلسه بحث‌های زیادی انجام و اعلام شد که اگر اکنون نیروگاه‌های موجود بخواهند سیکل ترکیبی خود را کامل کنند حدود هفت هزار و ۵۰۰ مگاوات برق، قابل تولید است.
وی با اشاره به اینکه اگر سرمایه گذاری در صنعت نیروگاهی توجیه پذیر شود سهامدار و اقتصاد از آن نفع خواهند بود، گفت: میز صنعت به دنبال طی کردن این راهکارها است تا اثر مثبتی را بر بازار سرمایه داشته باشد.
صندوق تثبیت و توسعه بازار سرمایه قرار نیست که معجزه کنند
دهقان دهنوی با بیان اینکه صندوق تثبیت بازار سرمایه برای یک بازار در حال رشد است، افزود: یک بازار توسعه یافته به اندازه کافی نهادهای مالی و مکانیزم تثبیت کننده دارد و نیازی ندارد که مجموعه حاکمیتی و تنظیم گری دست به این کار بزند اما امروز بازار سرمایه در حال رشد است.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: زمانی که نهاد مالی وجود ندارد که بتواند تأمین مالی پروژه‌ای را انجام دهد بازار سرمایه نیاز به مکانیزم تثبیت کننده دارد، صندوق تثبیت و توسعه بازار سرمایه قرار نیست که معجزه کنند و قیمت‌ها را مصنوعی افزایش دامنه نوسان سهام چیست؟ یا کاهش دهند.
وی با اشاره به اینکه مکانیزم این صندوق‌ها تعریف شده و منابع آنها محدود است، گفت: این صندوق‌ها در موارد نیاز وارد این بازار می‌شوند و کمک به تعادل بخشی معاملات، تأمین نقدشوندگی بازار را تأمین و هموارد کردن نوسانات می‌کنند.
ورود پنج استارتاپ به بورس
دهقان دهنوی به ورود استارتاپ ها در بورس اشاره کرد و افزود: هدف ما این بوده است که دامنه نوسان سهام چیست؟ پنج استارتاپ را وارد بورس کنیم اما این اقدام با موانع زیادی همراه است که از بیرون تحمیل شده است که اگر این موانع برطرف نشود آسیب‌هایی را به استارتاپ ها وارد میکند.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر اینکه باید مکانیزمی طراحی شود تا نوآوری به همه بازار سرمایه منتشر شود، گفت: اکنون اقدام جدیدی به نام طرح تحول بازار سرمایه آغاز کرده ایم که شامل محورهای مختلف مانند تسهیل فرآیندها، توسعه نهادهای مالی، تقویت بازار اولیه، ایجاد نهادهای مالی، افزایش شفافیت در بازار سرمایه و تقویت جریان اطلاعات از سمت شرکت‌ها به سهامداران می‌شود و این موضوع به عنوان نقشه راه به ما کمک خواهد کرد.
عادلانه‌تر شدن قیمت خودرو با عرضه در بورس کالا
وی در مورد عرضه خودرو در بورس کالا گفت: در این حوزه اصولاً باید کالای همگن در بورس‌های کالایی عرضه شوند که خودرو با توجه به تنوع تولید، کالایی همگن نیست اما می‌توان با این دید موضوع را بررسی کرد که اگر عرضه خودرو در بورس کالا منجر به عادلانه تر شدن قیمت‌ها و حمایت از تولید شود، می‌توان آن را اجرایی کرد.
دهقان دهنوی در خصوص شرایط فعلی بازار خودرو گفت: ایجاد یک لاتاری برای تصاحب خودرو و اینکه مردم از طریق قرعه کشی صاحب خودرو شوند، رویدادی منطقی و اقتصادی نیست و این رویه باید به طور حتم برطرف شود.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: اگر ورود خودرو به بورس کالا با هدف رفع مشکلات فعلی، خروج از نظام قیمت گذاری و شفاف سازی مبادلات باشد از عرضه آن استقبال خواهیم کرد تا قیمت گذاری ها شفاف شود.
وی اظهار کرد: سازمان بورس با قیمت گذاری‌های دستوری که نمونه بارز آن در صنعت خودرو انجام شده مخالف است و بخشی از تلاش ما رایزنی‌هایی است که شاهد بهبود روند بازار و قیمت گذاری ها باشیم.
حجم مبنا در بورس و فرابورس چیست؟
فعالیت در بازار بورس همواره با ریسک همراه است؛ سازمان بورس و اوراق بهادار از سال 1382 برای کاهش ریسک فعالان این بازار، حجم مبنا را به عنوان ابزاری برای حفظ امنیت سرمایه‌گذاری‌های سهام داران منظور کرده است.
در این مقاله به توضیح کامل این ابزار می‌پردازیم.
حتما بخوانید:
همچنین برای مطالعه مجموعه مقالات آموزشی ” تحلیل بنیادی ” می‌توانید اینجا کلیک کنید.
حجم مبنا چیست؟
به حداقل تعداد سهامی که باید در طول یک روز معامله شود تا قیمت اصلی (پایانی) آن سهم بتواند نوسان مثبت یا منفی داشته باشد، «حجم مبنا» گفته می‌شود.
از حجم مبنا در بورس و فرابورس برای جلوگیری از هیجانات کاذب و آرامش در معاملات و همچنین برای جلوگیری از رشد و یا ریزش کاذب بازار استفاده می‌شود.
میزان حجم مبنا توسط سامانه معاملات به صورت خودکار اندازه گیری می‌شود و هیچ معامله گری در تعیین آن نقشی ندارد.
برای مشاهده حجم مبنای هر سهم در بورس و فرابورس به سایت زیر مراجعه کنید.
حجم مبنا در بورس و فرابورس چیست؟
قیمت پایانی چه ارتباطی با حجم مبنا دارد؟
قیمت پایانی عبارت است از قیمتی که بر اساس میانگین وزنی معاملات هر نماد در یک روز به دست می‌آید. از این جهت، حجم مبنا کاملاً در قیمت پایانی نمادهای بورسی و فرابورسی نقش دارد. در نمادهای بورسی و فرابورسی برای به دست آمدن قیمت پایانی هر روز عدد حاصل از میانگین وزنی را متناسب با حجم مبنا تعیین شده برای آن نماد تعیین می‌کنند.
قیمت پایانی و حجم مبنا
قیمت آخرین معامله آیا با حجم مبنا ارتباطی دارد؟
آخرین قیمتی که یک سهم بین خریدار و فروشنده معامله می‌شود، قیمت آخرین معامله است و حجم مبنا در آن تاثیری ندارد.
قیمت آخرین معامله و حجم مبنا
چگونگی اثر گذاری حجم مبنا بر قیمت پایانی
شرکتی را در نظر بگیرید که بازه قیمت یک روز آن بین 950 تا 1400 ریال باشد و حجم مبنای آن 2000 سهم می‌باشد. دو حالت ممکن است پیش بیاید:
الف – اگر حجم معاملات سهام کمتر از حجم مبنا باشد.
فرض میکنیم 1000 برگ سهم (برابر با نیمی از حجم مبنا) با میانگین وزنی 1200 ریال معامله شده است:
(قیمت پایانی روز قبل 900 ریال بوده است)
قیمت پایانی دامنه نوسان سهام چیست؟ دامنه نوسان سهام چیست؟ روز قبل + [حجم مبنا / (تعداد سهام معامله شده * (قیمت پایانی روز قبل – میانگین وزنی قیمت معامله شده))] = قیمت پایانی
طبق فرمول بالا قیمت پایانی امروز 1050 ریال است.
ب – اگر حجم معاملات سهام بیشتر از حجم مبنا باشد.
قیمت پایانی برابر است با میانگین وزنی همه قیمت‌های معامله شده در طی یک روز معاملاتی.
محاسبه حجم مبنا
بر اساس ابلاغیه دو شرکت بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران، از تاریخ 12 اسفند 98 روش جدید محاسبه حجم مبنا اجرا شده است. بر این اساس محاسبات حجم مبنا در بورس و فرابورس مطابق روال گذشته بعد از پایان آخرین روز معاملاتی هر هفته انجام شده و برای هفته آینده لحاظ می‌گردد.
برای محاسبه فرمول حجم مبنا کافیست، عدد 0.0004 را در تعداد سهام شرکت مورد نظر ضرب کنیم تا حجم مبنای آن شرکت محاسبه شود.
ارزش مبنا
با ضرب کردن حجم مبنای به دست آمده در بالا در قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی هفته ارزش مبنا به دست می‌آید.
لازم است به چند نکته در خصوص ارزش مبنا در شرکت‌های بورسی دقت شود:
برای شرکت‌هایی با تعداد سهام کمتر از ۲۰ میلیارد:
– اگر عدد به دست آمده کمتر از ۵۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۵۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
برای شرکت‌هایی با تعداد سهام بیشتر از ۲۰ میلیارد:
– اگر عدد به دست آمده کمتر از ۵۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۵۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته.
– اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۲۰ میلیارد ریال باشد: حجم مبنا = ۱۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته.
حجم مبنای سهام فرابورس
برای نخستین بار طبق تصمیم شورای عالی بورس و اوراق بهادار، حجم مبنا برای تمامی شرکت‌های مندرج در بازارهای اول، دوم و پایه فرابورس ایران از دوشنبه ۱۲ اسفندماه سال 98 اعمال شده است.
طبق این دستور حجم مبنا معادل ۴ در ۱۰ هزار تعداد سهام شرکت اعمال می‌شود.
فرابورس ایران اعلام کرد که حداقل ارزش مبنا در بازارهای اول و دوم فرابورس، ۵۰ میلیارد ریال و در تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز بازار پایه به ترتیب ۲۰، ۱۰ و ۵ میلیارد ریال در نظر گرفته شده است.
همچنین حداکثر ارزش مبنا برای شرکت‌های با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر، ۱۲۰ میلیارد ریال تعیین شده است. برای شرکت‌های با سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال، حداکثر ارزش مبنا ۱۰۰ میلیارد ریال خواهد بود.
بر پایه این اطلاعیه، تعداد حجم مبنای هر سهم، بر اساس قیمت پایانی سهام در آخرین روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفته بعد اعمال می‌شود. همچنین در صورت اعمال اقدامات شرکتی، تغییرات حجم مبنا بر اساس مقررات و با رعایت نصاب‌های این مصوبه محاسبه و اعمال می‌شود.
آیا حجم مبنا در بورس و فرابورس سرمایه‌گذاری را مطمئن‌تر میکند؟ (معایب ومزایا)
حجم مبنا از شیب ناگهانی قیمت جلوگیری میکند و همچنین مانع از ایجاد قیمت کاذب می‌شود.
هنگامی که حجم معاملات از حجم مبنا بسیار پایین تر است، نوسان قیمت وجود ندارد و به اصطلاح سهم خشک می‌شود؛ برای رفع این مشکل سازمان بورس در یک بازه زمانی معین، نماد سهام را بدون هیچگونه حجم مبنا و یا دامنه نوسان باز میکند تا قیمت سهم بر اساس عرضه و تقاضا مشخص شود.
یکی دیگر از تاثیرات حجم مبنا در هنگام تشکیل صفوف خرید و یا فروش است که حجم مبنا نوسان قیمت را در روند نزولی و یا صعودی کند میکند و باعث بلوکه شدن مقدار زیادی پول می‌گردد.
سازمان بورس و اوراق بهادار همواره در پی آن بوده که سرمایه‌گذاری در این بازار را امن‌تر کند.
با وجود معایب در کنار مزایا، حجم مبنا به عنوان ابزاری کارآمد و اطمینان دهنده معرفی شده است تا به حفظ آرامش سرمایه گذاران کمک کند.
افزایش دامنه نوسان به ١٠ درصد در سال ۱۴۰۱
نایب رییس هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: براساس تصمیمات اولیه اتخاذ شده قرار بر این است که دامنه نوسان در سال آینده تا ١٠ درصد تغییر کند.
به گزارش «کالاخبر» به نقل از ایرنا، بعد از ورود شاخص بورس به مدار نزول، تغییر موقت دامنه نوسان به عنوان راهی برای کاهش نوسانات ایجاد شده در بازار سهام در دستور کار مسوولان سازمان بورس قرار گرفت که با اجرای آن توانستند تا حدودی از ضرر و زیان سهامداران را در این بازار و کاهش هیجانات جلوگیری کنند.
براساس این گزارش، از چند ماه گذشته و به دنبال تصمیمات مختلف اتخاذ شده برای بهبود روند معاملات بورس، زمزمه‌هایی از تغییر دامنه نوسان مطرح و اعلام شد که سازمان بورس در حال انجام برخی برنامه ریزی‌ها برای اعمال تغییرات در دامنه نوسان است.
به دنبال مطرح شدن چنین بحث‌هایی در بین اهالی بازار سهام، چندی پیش «مجید عشقی»، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار از تغییر دامنه تا پایان سال جاری خبر داد و اعلام کرد: اکنون با توجه به جمع بندی پیشنهادات بورس‌ها در خصوص دامنه نوسان امید می‌رود تا پایان سال شاهد تغییر تدریجی دامنه نوسان باشیم، زیرا هر گونه مداخله خارج از نظام بازار (عرضه و تقاضا) حکایت تلخ قیمت‌گذاری دستوری است.
اکنون و با توجه به نزدیک شدن به دامنه نوسان سهام چیست؟ روزهای پایانی سال، اکثر فعالان حاضر در بازار در انتظار اعمال تغییراتی در دامنه نوسان هستند که در این خصوص «محسن خدابخش»، نایب رییس هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار به آخرین تصمیمات اتخاذ شده در زمینه تغییر دامنه نوسان اشاره کرد و افزود: اینکه عنوان می‌شود دامنه نوسان در هیچ جای دنیا وجود ندارد، بحثی کاملا اشتباه است، بلکه در همه بازارهای دنیا محدودیت و توقف‌هایی برای معاملات در نظر گرفته شده تا قیمت سهام شرکت‌ها بیشتر از میزان مشخص افت نکند.
وی اظهار داشت: در چند وقت گذشته شاهد ورود گسترده سهامداران خرد در بازار سرمایه ایران بودیم که باید در تصمیم گیری‌ها این مساله را هم مدنظر قرار بدهیم.
سرمایه‌گذاران خرد علاقمند به ورود مستقیم در بازار سرمایه هستند که رفتار حرفه‌ای نیست
خدابخش تاکید کرد: سرمایه‌گذاران بیشتر از آنکه از طریق صندوق های سرمایه‌گذاری اقدام به ورود غیرمستقیم در بازار کنند، علاقمند به ورود مستقیم در بازار سرمایه هستند که این موضوع خیلی مرسوم و حرفه‌ای نیست.
نایب رییس هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه متاسفانه سهامداران چنین تصوری دارند که کمک گرفتن از کارشناسان خبره بازار برای سرمایه‌گذاری بهتر در بورس اقدامی هزینه زا است، گفت: اکنون بازار سرمایه کشور وارد مسیری شده است که افراد زیادی با هر میزان سرمایه به این بازار ورود کرده‌اند؛ بنابراین این افراد با کوچک‌ترین اتفاقی به سرعت تحت تاثیر قرار می‌گیرند و شروع به رفتارها و تصمیم گیری‌های لحظه‌ای در بازار می‌کنند.
بخش زیادی از بازار سرمایه ایران را افراد مبتدی تشکیل داده‌اند
وی افزود: برای مثال زمانی که قیمت‌های جهانی بر اثر جنگ روسیه و اوکراین با تغییر و تحولات همراه شد، ممکن بود سهامداران شروع به خرید و فروش‌های متهورانه کنند؛ وجود چنین مسایلی باعث شده تا سازمان بورس آنها را در تصمیم‌یری‌های خود برای تغییر دامنه نوسان مورد توجه قرار دهد.
خدابخش گفت: برخی معتقدند که دامنه نوسان همراه با کشورهای دنیا به ٢٠ درصد تغییر پیدا کند، اما با توجه به اینکه بخش زیادی از بازار سرمایه ایران را افراد مبتدی تشکیل داده‌اند و شامل سهامداران خرد می‌شوند، این اقدام چندان با وضعیت بازار جور نیست و نمی‌توان اقدام به اجرای آن کرد.
افزایش دامنه نوسان تدریجی خواهد بود
به گفته نایب رییس هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار، در کنار این مسایل ما معتقد به افزایش دامنه نوسان هستیم که این اتفاق باید به صورت تدریجی رخ دهد.
وی ادامه داد: تا زمانی که اقتصاد کشور قابلیت پیش‌بینی‌پذیری نداشته باشد؛ نمی‌توان دامنه نوسان را در اعداد بالا مانند ٢٠ درصد یا ٣٠ درصد افزایش داد؛ چراکه یکباره سهامداران تحت تاثیر تصمیمی مانند افزایش احتمالی قیمت گاز تا ٦٠ درصد متضرر می‌شوند و دارایی‌های خود را از دست خواهند داد.
خدابخش تاکید کرد: اگر بازار بتواند به شرایط ثبات بازگردد به طور حتم برنامه‌هایی را برای افزایش دامنه نوسان خواهیم داشت و آنها را به مرحله اجرا می رسانیم.
تغییر دامنه نوسان بورس تا ١٠ درصد در سال آینده
نایب رییس هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: براساس تصمیمات اولیه اتخاذ شده قرار بر این است که دامنه نوسان تا ١٠ درصد تغییر کند.
وی با بیان اینکه این اقدام جزو برنامه‌های مدنظر سازمان بورس است و مقرر شده تا دامنه نوسان به دامنه نوسان سهام چیست؟ صورت تدریجی و یک درصد یک درصد اضافه شود، گفت: این اتفاق به صورت فصلی انجام خواهد شد، اما در کل تغییر دامنه نوسان وابسته به شرایطی است که در هیات مدیریت مطرح و تصمیم گیری شود.
خدابخش ادامه داد: در بازار سرمایه هیچ چیز قطعی و آزمایشگاهی نداریم، پس به هیچ عنوان نباید در تصمیم گیری‌ها به سرعت و بدون حساب کتاب قدم برداریم، بلکه باید به طور حتم خود را در تصمیم گیری‌ها جای هم خریدار و هم فروشنده و نحوه تفکر آنها بگذاریم.
نایب رییس هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: در یک هفته پایانی سال هیچ اتفاق و تغییری در دامنه نوسان رخ نمی‌دهد و به احتمال زیاد درصد در نظر گفته شده از سال ١٤٠١ اجرایی خواهد شد.
صف خرید و صف فروش سهام چیست؟
در روزهایی که هیجان معاملات چه در جهت منفی و چه مثبت افزایش پیدا میکند، شاهد پدیده‌ای تحت عنوان صف خرید و صف فروش هستیم. اما صف خرید و فروش سهام چه مفهومی دارد و این شرایط، چه زمانی برای سهام پیش می‌آید؟
آنچه در این مطلب می‌خوانید:
- محدودیت دامنه نوسان چیست؟
- صف خرید چیست؟ چگونه شکل می‌گیرد؟
- چگونه در صف خرید سهام بخریم؟
- نفر چندم صف خرید هستم؟
- چگونه سهام خود را صف خرید کنیم؟
- صعود چندروزه سهام دارای صف خرید؟
- صف فروش چیست؟ چگونه شکل می‌گیرد؟
- چگونه در صف فروش سهام بفروشیم؟
دنیای بورس | جذابیت سودگیری در بورس تهران در مقایسه با دیگر بازارهای موازی سبب شد تا امسال شاهد ورود خیل عظیمی از سرمایه‌گذاران تازه‌وارد به جمع بورس‌بازان باشیم. هر چند این مهم به خودی خود با ورود پول‌های تازه به گردونه معاملات سهام به رونق این بازار می‌انجامد اما مهمترین ریسک افزایش تازهواردها، افزایش نوسان به سبب تشدید رفتارهای هیجانی میان معامله‌گران هست. جایی که به سبب بروز رخدادی غیرمترقبه یا انتشار خبری خاص با تغییر مسیر قیمت‌ها در بازار مواجه هستیم. در این شرایط است که با پدیده‌ای تحت عنوان «صف خرید» یا «صف فروش» بسته به روند شاخص کل روبرو می‌َشویم. اما صف خرید و فروش سهام چه مفهومی دارد و چگونه قابل شناسایی است؟
واقعیت این است که اصل ماجرای تشکیل صف در بازار سهام به محدودیتی تحت عنوان «دامنه نوسان» باز می‌گردد. محدودیتی که به سبب بروز رفتارهای هیجانی در بازار می‌شود.
صف خرید و صف فروش سهام چیست؟
محدودیت دامنه نوسان چیست؟
دامنه نوسان به بیشترین تغییرات مجاز قیمت سهام در طول یک روز معاملاتی گفته می‌َشود. این تغییرات می‌توان در جهت مثبت یا منفی اعمال شود. در بازار سهام ایران در حال حاضر دامنه نوسان قیمت سهام برای سهام بورسی و فرابورسی 5 درصد در نظر گرفته شده است. به این معنا که قیمت روز گذشته سهم نقطه صفر درصد در نظر گرفته شده و بر مبنای این قیمت سهام می‌تواند 5 درصد مثبت یا 5 درصد منفی نوسان کند. به عنوان مثال اگر قیمت پایانی سهام ما روز گذشته 1000 تومان بوده، امروز می‌تواند تا 1050 تومان رشد کند یا بالعکس تا 950 تومان افت کند. البته درصد دامنه نوسان در بازار پایه یا برای حق تقدم‌ها متفاوت است و بسته به قوانین هر بازاری تعریف می‌شود. نکته جالب توجه این است که در اکثر بورس‌های بین‌المللی و پیشرفته چنین محدودیتی مشاهده نمی‌شود.
صف خرید چیست؟ چگونه شکل می‌گیرد؟
یکی از اصطلاحاتی که در روزهای مثبت به گوش می‌رسد، تشکیل صف خرید در سهام است. صف تقاضا زمانی تشکیل می‌شود که قیمت آخرین معامله یک سهم به سقف مجاز روزانه رسیده باشد و دیگر امکان قرار دادن سفارش در قیمت بالاتر وجود ندارد. یعنی قیمت سهم 5 درصد رشد کرده باشد. حال در صورتی که در سقف مجاز روزانه دیگر فروشنده‌ای وجود نداشته باشد و افراد برای خرید سهم با یکدیگر در رقابت باشند، سفارش‌های خرید در عدم عرضه انباشته شده و به صف خرید می‌انجامد. به عبارتی دیگر با فزونی تقاضا نسبت به عرضه سهام به صف خرید می‌روند. هر چه تعداد سهام در صف تقاضا بیشتر باشد در اصطلاح گفته می‌شود که صف طولانی‌تر است.
برای درک بیشتر صف خرید به عکس زیر توجه کنید. در این روز سهام کاشی پارس اجازه نوسان قیمت بین 27920 تا 30858 ریال داشت. افزایش تقاضا برای سهام مذکور اما به شکلی بود که پس از معامله 3.8 میلیون سهم «کپارس» و رسیدن قیمت آن به سقف مجاز روزانه، دیگر فروشنده‌ای باقی نماند اما فزونی تقاضا بر عرضه سبب شد تا سفارشی به میزان 3 میلیون و 727 هزار سهم در سقف قیمتی توسط 84 معامله‌گر در سامانه معاملاتی ثبت شود اما از آنجایی که هیچ سهامداری در این قیمت حاضر به فروش سهامش نشد، پدیده صف خرید شکل گرفت و 84 معامله‌گر مذکور تا این لحظه موفق نشدند تا سهم مورد نظر خود را خریداری کنند. در این شرایط معامله‌گری که زودتر سفارش خرید خود را ارسال کرده از شانس بیشتری برای خرید سهم مورد نظر خود برخوردار است.
صف خرید چیست؟ چگونه شکل می‌گیرد؟
چگونه در صف خرید سهام بخریم؟
این سوالی است که شاید در روزهای صعودی بازار سهام ذهن بسیاری از معامله‌گران تازه‌وارد بورسی را به خود مشغول کند. همانطور که اشاره شد صف خرید زمانی شکل می‌گیرد که تقاضا برای خرید یک سهم از میزان عرضه آن در سقف مجاز قیمت روزانه پیشی بگیرد. در این حالت فروشنده چندانی وجود ندارد اما متقاضیان می‌توانند سفارش‌های خود را در سامانه معاملاتی ثبت کنند. در این شرایط افرادی که زودتر سفارش‌های خود را در سیستم ثبت کرده‌اند از شانس بیشتری برای خرید سهام برخوردارند. به این ترتیب در صورت ثبت یک سفارش فروش در سقف قیمت، به صورت خودکار کسانی که جایگاه بالاتری در صف دارند، مالک سهم فروخته شده خواهند شد.
نفر چندم صف خرید هستم؟
برای اینکه متوجه جایگاه خود در صف خرید یک سهم شوید، لازم است به صفحه معاملات آنلاین کارگزاری خود مراجعه کنید.
چگونه سهام خود را صف خرید کنیم؟
شاید برای فعالان قدیمی بازار این سوال کمی عجیب باشد اما بسیاری از تازهواردها پس از مشاهده تشکیل صف خرید در یک سهم بازار، به این فکر فرو می‌روند که چگونه می‌توانند سهم موجود در پرتفوی خود را نیز روانه صف خرید کنند. واقعیت این است که روند قیمتی هر سهم تابع عرضه و تقاضا است و یک معامله‌گر خرد با میزان سهم پایین هیچ‌گاه توان این را ندارد که بتواند مازاد تقاضا در یک سهم ایجاد کند و در نهایت سبب تشکیل مازاد تقاضا در یک سهم شود. بلکه اقبال عمومی برای خرید سهام یک شرکت و همزمان تمایل پایین یک سهامدار برای به فروش رساندن سهم خود در قیمت تابلو است که می‌تواند یک سهم را روانه صف خرید کند.
صعود چندروزه سهام دارای صف خرید؟
در حال حاضر به اشتباه تصوری میان برخی سرمایه‌گذاران وجود دارد که می‌پندازند سهمی که به صف خرید رفته است ارزنده بوده و در روزهای آینده به روند صعودی خود ادامه می‌دهد. این موضوع سبب می‌شود که شاهد طولانی‌تر شدن صف‌های خرید باشیم. این در حالی است که صف تقاضا هیچ‌گاه نمی‌تواند نشانه صعود سهم در روزهای آتی باشد. از این رو توصیه می‌شود بورس‌بازان از معاملات هیجانی در این سهام خودداری کنند.
صف فروش چیست؟ چگونه شکل می‌گیرد؟
اما صف فروش چیست. در واقع صف فروش را می‌توان عکس پدیده صف خرید دانست. یعنی زمانی که سهم روندی نزولی را تجربه میکند و تا کف مجاز روزانه افت کرده است، فزونی عرضه بر تقاضا به تشکیل صف فروش می‌انجامد. در این شرایط قیمت سهم 5 درصد کاهش داشته است.
در این قیمت دیگر هیچ معامله‌گری در سمت خرید سهام وجود ندارد و در عین حال امکان فروش سهم در قیمت پایین‌تر نیز وجود ندارد. در نتیجه انباشته شدن سفارش‌های فروش از سوی سهامدارنی در قصد نقد کردن سهام خود را دارند سبب می‌شود تا شاهد شکل‌گیری صف فروش در سهم مورد نظر باشیم.
هر چه تعداد سهام در صف فروش بیشتر باشد در اصطلاح گفته می‌شود که صف سنگین است. به عنوان نمونه به تصویر زیر توجه کند. در این نمونه قیمت سهام شرکت گسترش سرمایه‌گذاری ایران‌خودرو با افت 5 درصدی به 11545 ریال رسیده است.
همانطور که ملاحظه می‌کنید در قسمت خرید سهم هیچ تقاضایی مشاهده نمی‌شود. اما بالعکس در سمت فروش شاهد سفارش فروش بیش از 9 میلیون سهمی در کف قیمت روزانه «خگستر» توسط 420 سهامدار هستیم. سهامدارانی که به دلیل نبود خریدار موفق نشده‌اند سهام خود را به پول نقد تبدیل کنند.
در این شرایط گفته می‌شود نماد «خگستر» به صف فروش رفته است یا شاهد صف فروش سنگین در «خگستر» هستیم. در این شرایط معامله‌گری که زودتر سفارش فروش خود را ارسال کرده از شانس بیشتری برای نقد کردن سهام خود برخوردار است.
صف فروش چیست؟ چگونه شکل می‌گیرد؟
چگونه در صف فروش سهام بفروشیم؟
فروش سهام در صف فروش نیز همانند بخش خریداری سهم در صف خرید می‌تواند باشد. به این ترتیب سهامدار شرکتی که با افت حداکثری قیمت در معاملات روزانه مواجه شده و با غلبه عرضه بر تقاضا به صف فروش رفته است می‌تواند سفارش فروش خود را در سامانه معاملاتی ثبت کند. در این حالت نیز کسانی که در جایگاه بالاتری در صف فروش قرار دارند یا نسبت به سایر سهامدران سفارش فروش خود را زودتر ثبت کرده‌اند از شانس بیشتری برای فروش سهم برخوردارند و با ثبت اولین سفارش خرید در سامانه بسته به حجم سفارش، از ابتدای صف فروش سهام فروخته شده و به متقاضی واگذار می‌شود.
