قرارداد اختیار معامله (Option)

علامه جعفری: خدایا تو را سوگند به عظمتت در این دار دنیا که جایگاه بده و بستان و معامله است موفق بفرما که ما مغبون نشویم آنچه که می گیریم بیارزد در مقابل آن سرمایه الهی حیات که از دست می دهیم
پس به هر میلی که دل خواهی سپرد از تو چیزی در نهان خواهند برد

قرارداد اختیار معامله (Option)

قرارداد اختیار معامله

به طور کلی می‌­توان حق اختیار معامله را به دو دسته تقسیم کرد؛ اختیار خرید (call option)، این حق و (نه الزام) را به دارنده آن می­‌دهد که دارایی موضوع قرارداد را با قیمت معین و در تاریخ مشخص، یا قبل از آن، بخرد. اختیار فروش (put option) به دارنده آن این حق را می­‌دهد که دارایی موضوع قرارداد را با قیمت معین و در تاریخ مشخصی و یا قبل از آن بفروشد. اختیار خرید و فروش هر کدام به آمریکایی و اروپایی تقسیم می­‌شوند. اختیارات آمریکایی تا سررسید قابلیت اعمال دارند در حالی که اختیارات اروپایی تنها در سررسید اعمال می­‌شوند. برگه اختیار معامله می­‌تواند به طور جداگانه مورد معامله قرار گیرد که در این حالت ارزش آن با توجه به قیمت دارایی پایه متغیر خواهد بود. همچنین اختیار معامله می­‌تواند غیر قابل معامله باشد و تنها اختیاری بر روی دارایی پایه است. در صورتی اختیار اعمال می­‌شود که دارنده اختیار دارنده دارایی پایه باشد. به این نوع اختیارات اختیار معامله تبعی (embedded options) گویند. در حال حاضر اختیار معامله فروش تبعی سهام در شرکت بورس ایران بفروش می­‌رسد. این اوراق بازار ثانوی نداشته و تنها در صورتی که سرمایه‌­گذار معادل میزان اختیار خریداری شده، سهام آن را داشته باشد، قابلیت اعمال پیدا می­‌کند.

بر اساس نظر کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، قراردادهای اختیار معامله (اختیار خرید و اختیار فروش) از سنخ تعهدات هستند به این بیان که فروشنده اختیار، متعهد می‌شود در صورت درخواست مشتری، کالا یا سهام معینی را به قیمت معین خرید یا فروش کند و در مقابل این تعهد از مشتری وجهی دریافت می‌کند که به آن قیمت اختیار معامله می‌گویند. به عبارت دیگر خریدار اختیار، با پرداخت مبلغی تعهد فرد دیگری مبنی بر انجام عمل حقوقی خرید یا فروش را خریداری می‌کند. بنابر این قرارداد اختیار معامله قرارداد مستقلی خواهد بود. ماهیت بازار ثانوی این اختیارات به این صورت است که بعد از تعهد فروشنده و قرارداد اختیار معامله (Option) دریافت وجه، مشتری حق اختیار خرید یا فروش پیدا می‌کند، مشتری می‌تواند در سررسید، این حق را اعمال کند یا از آن دست بردارد کما اینکه قبل از سررسید می‌تواند این حق را به دیگری بفروشد. در نتیجه معاملات بعدی اختیار معامله از سنخ خرید و فروش حق خواهد بود.

قراردادهای اختیار معامله

اختيار معامله قراردادي است بين خريدار و فروشنده، بنحوي که خريدار از فروشنده اختيار معامله ، حق خريد يا فروش يک دارايي را در يک قيمت معين خريداري مي کند.

در اينجا نيز همانند تمام قراردادها، هر طرف امتيازي را به طرف مقابل قرارداد اختیار معامله (Option) اعطاء مي کند، خريدار به فروشنده مبلغي تحت عنوان حق شرط پرداخت مي کند که در واقع همان قيمت اختيار معامله مي باشد. فروشنده نيز حق خريد يا فروش دارايي مذکور را در يک قيمت معين به خريدار اعطاء مي نمايد.

اختياري که براي خريد يک دارايي داده مي شود را اختيار خريد و اختياري که براي فروش يک دارايي داده مي شود را اختيار فروش گويند. قيمت تعيين شده اي را که خريدار مي تواند دارايي را خريداري نموده يا بفروشد، قيمت اعمال يا قيمت توافق ناميده مي شود. به علاوه اختيار معامله مدت معيني دارد. حق خريد يا فروش دارايي در يک قيمت معين فقط تا تاريخ انقضايي که قبلا مشخص شده است امکان خواهد داشت.

پس از اينکه توليد کننده ، براي يکي از مشتريان (يا سهامداران يا يکي از ذينفعان) خود اختيار خريد يا فروش صادر نمود، اين اختيار خريد يا فروش در بورس مورد خريد يا فروش قرار مي گيرد، نرخ خريد يا فروش يک قرارداد اختيار بر اساس رقابت در بورس تعيين مي شود. ( نرخ پايه خريد يا فروش قرارداد اختيار توسط بورس تعيين مي شود)

• در اول تير 1387 شرکت ملي مس قرارداد اختيار خريد 10 تن مس کاتد با خلوص 99 درصد را به قيمت 3500 تومان تا ماه شهريور 1387 براي يکي از مشتريان خود (يا بصورت کلي صادر) مي نمايد.
• اين قرارداد در بورس در تاريخ اول مرداد 87 به قيمت 500 هزار تومان مورد خريد و فروش قرار مي گيرد.
• اين قرارداد ممکن است هر روز نرخ متفاوتي از نرخ فوق داشته باشد که بر اساس رقابت بين خريدار و فروشنده، نرخ تعيين مي گردد.
• فرد خريدار اختيار خريد، مي تواند در هر زماني قبل از تاريخ انقضاء از شرکت ملي مس که قرارداد را صادر نموده است. 10 تن مس با قيمت هر کيلو 3500 تومان خريداري نمايد.
• بعد از تاريخ 31/6/87 اين قرارداد فسخ و هيچگونه اعتباري ندارد.

انواع اختيار معامله

اختيار معامله به دو نوع اختيار خريد و اختيار فروش تقسيم بندي مي شود :

• اختيار خريد عبارت است از حقي براي خريد يک دارائي در يک قيمت معين. اختيار معامله در مورد دارائيهاي مختلفي انجام مي شود.
• اختيار فروش نيز حقي است براي فروش يک دارايي مانند سهام در قيمت معين در تاريخ معين.

اختيار معامله آمريکايي در هر زماني از طول دوره خود قابل اعمال است ولی اختيار معامله اروپايي فقط در تاريخ انقضاء قابل اعمال است.

فوايد اختيار معامله چیست؟

1. توليد کنندگان
   • توليدکنند گان مي توانند با دادن اختيار خريد کالاي خود به سايرين، در جهت تشويق ديگران به خريد کالاي خود اقدام نمايند. توليد کننده با دادن اين اختيار خريد، ديگران را در جهت حفظ منافع خود تشويق مي نمايد.
   • با خريد يک اختيار خريد ميزان کالاي مورد نياز خود را در شرايطي که کمبود کالا دارد به قيمت مناسب تهيه نمايد.
   • توليد کننده مي تواند در شرايطي که انتظار مي رود که قيمتها پايين برود، با فروش کالا (اختيار فروش) به قيمت مشخص ريسک مربوط به نوسانات قيمت را کاهش دهد.
2. مصرف کنندگان

مصرف کنندگان مي توانند با خريد يک اختيار خريد تا قبل از موعد انقضاء قرارداد ميزان کالاي قرارداد را با قيمت توافق شده تهيه نمايند. همچنين مي توانند بدين وسيله در برابر تغييرات قيمت ريسک خود را کاهش دهند . بدين ترتيب که در شرايطي که قيمتها احتمال بالا رفتن دارد بوسيله خريد يک اختيار خريد کالاي مورد نياز خود را در زمان آينده در صورت لزوم تهيه نمايند.

تجار و معامله گران نيز مي توانند با خريد اختيار خريد و فروش ميزان کالاي مورد نياز خود را با قيمت مناسب تهيه نمايند. آنها همچنين مي توانند با خريد و فروش قراردادهاي اختيار معامله در زمان مناسب سود کسب نمايند.

چگونه قرارداد اختيار خريد يا فروش بخريم ؟

• براي خريد اختيار خريد يا فروش کالاي مورد نظر خود در بورس فلزات، دستور سفارش خريد اختيار خريد يا فروش کالاي مورد نظر خود را در بورس فلزات نزد يکي از کارگزارن صادر نمايید.
• مانند ساير دستورهاي خريد، خريدار مي تواند، نرخ خود را مقطوع و يا حيطه اي از قيمتها و يا قيمت جاري بازار را براي کارگزار مشخص نمايد.
• پس از خريد اختيار خريد يا فروش، خريدار مبلغ خريد شده را بهمراه حق الزحمه بورس و کارگزاري در وجه کارگزار واريز مي نمايد.

چگونه قرارداد اختيار خريد يا فروش بفروشيم ؟

جهت فروش يک اختيار خريد يا فروش نيز همانند خريد به کارگزار مورد نظر خود مراجعه و با پر کردن فرم سفارش فروش اختيار خريد يا فروش ، دستور فروش صادر مي نمائيم .

چگونگي سرمايه گذاري در قراردادهاي اختيار معامله :

در قراردادهاي اختيار معامله ، با توجه به اينکه برخي از توليد کنندگان و تجار اختيار خريد کالاي خود را در موعد مقرر به اشخاص طرف قرارداد با آنها مي دهند. اين افراد مي توانند اقدام به فروش قرارداد اختيار خريد خود نمايند .

سرمايه گذاران و اشخاص علاقمند مي توانند با استفاده از خريد قرارداداختيار خريد درحالات زير انتفاع ببرند :

1. سرمايه گذار پيش بيني مي نمايد که قيمت يک فلز در آينده بالا مي رود، با خريد يک قرارداد اختيار خريد و نگهداري آن د رطي مدتي که قيمتها روند صعودي گرفته قبل از زمان سر رسيد (با قيمت بالاتري)، اقدام به فروش اختيار خريد خود مي نمايد.
2. سرمايه گذار با خريد اختيار خريد از اشخاص وابسته به شرکتها و خريد کالا واقعي و فروش آن به قيمت روز مي توانند سود ببرند.
3. در حالتي که قيمتها روند کاهش بخود مي گيرند، فردي که داراي قرارداد اختيار خريد مي باشد مي تواند با قيمت پايين مقدار بيشتري کالا تهيه و در هنگام صعود قيمتها، کالا را بفروش رساند.

شرکت کارگزاری صباجهاد در تاریخ 1383/06/08 و با شماره 229185 در اداره ثبت شرکت‌ها و مؤسسات غیرتجاری تهران به ثبت رسید و از اول مهرماه همان سال با افتتاح تالار بورس کالای کشاورزی، فعالیت خود را آغاز نمود. صباجهاد با تکیه بر سرمایه انسانی متخصص و با هدف ارائه راهکارهای تخصصی مالی در صنعت واسطه گری مالی و. فعالیت می کند.

با اختیار معامله در بورس بیشتر آشنا شویم

اختیار معامله چیست؟ همه چیز درمورد قرارداد اختیار معامله و کاربرد های آن

آنچه شما در این مطلب می خوانید

قرار داد اختیار معامله چیست؟

اختیار معامله (stock option) یک ابزار بسیار مناسب برای کاهش دادن ریسک سرمایه گذاری ، افزایش قدرت نقدشوندگی و برنامه‌ریزی‌های بلندمدت است . مهمترین نکته در این نوع قرار داد ها کلمه ” اختیار” می باشد که به دو دسته اختیار فروش و اختیار خرید تقسیم می شوند . از قرداد اختیار معامله در شاخص بورس استفاده می شود . اختیار معامله به گروه بزرگی به نام اوراق بهادار مشتقه ( یعنی قیمت دارایی خریداری شده شما به به عوامل دیگری نیز بستگی دارد ) تعلق دارد . در صورتی که قبلا کد معاملاتی دریافت کرده باشید با همان کد می توانید در معاملات قرارداد اختیاری نیاز شرکت کنید .

اختیار معامله ،یک قرارداد بین خریدار و فروشنده است که بر این اساس خریدار می تواند بخش از دارایی درج شده در قرارداد را با قیمت معین و در یک زمان مشخص بخرد یا بفروشد . حال با معنای اختیار معامله چیست آشنا شدیم . اختیار معامله در اوراق بهادار در صورت نداشتن اطلاعات کافی بسیار ریسک پذیر است.

نحوه کارکرد قرارداد دراختیار معامله چیست؟

در اصل خریدار با پرداخت مبلغی معین ، اختیار اعمال (هیچ اجباری در اعمال قرارداد برای خریدار وجود ندارد و تنها در صورت تمایل خریدار اعمال صورت می پذیرد) آن قرارداد را خریداری کرده است و در ابتدا شما تنها مبلغ قرارداد اختیار معامله را پرداخت می کنید.اگر خریدار طی تاریخ تعیین شده در قرارداد تصمیم بگیرد که آن را اعمال کند،فروشنده موظف است به تعهدات خود عمل کند.

اختیار خریدار یا Call Option :

در این قرارداد ، خریدار حق خرید یک سهام ، اوراق بهادار و …. را با قیمتی معین و تا تاریخ مشخصی دارد و هیچ اجباری برای خریدار جهت خرید آن دارایی وجود ندارد . لازم بذکر است خریدار زمانی میتواند در یک قرارداد سود کند که قیمت آن دارایی (سهام ، اوراق بهادار و …) تا تاریخ سررسید بیشتر از قیمت درج شده در قرارا باشد .

اختیار فروش یا Put Option :

خریدار این اجازه را دارد که مقدار مشخصی از یک دارایی را در تاریخ مشخص و با قیمتی معین به فروشنده اختیار معامله بفروشد. در واقع اختیار فروش به خریدار آن، حق فروش دارایی را می‌دهد. باید توجه داشت که افت قیمت سهام اختیار فروش را با ارزش تر می کند .

قیمت اعمال چیست ؟ (Strike Price)

قیمت اعمال در یک قرارداد اختیار معامله، همان قیمتی است که در زمان عقد قرارداد در آن ذکر می شود و خریدار میتواند هر زمان که بخواهد آن دارایی را با همان قیمت تعیین شده خرید/فروش کند .

انواع قرار داد اختیار معامله چیست؟

1. اختیار معامله آمریکایی: قبل از تاریخ سر رسید قابل اعمال است.
2. اختیار معامله اروپایی: در تاریخ سررسید قابل اعمال است و قبل از تاریخ تعیین شده اجازه هیچگونه اعمالی را ندارد. در حال حاضر در بازار بورس ایران از قرارداد اختیار اروپایی استفاده می شود.

از جمله اختیار قرار دادهای که میتوان از آنها نام برد عبارتند از: اختیار قرارداد برمودا ( این قرارداد تلفیق دو اختیار معامله آمریکایی و اروپایی می باشد ، اختیار قرارداد آسیایی، اختیار قرارداد بلامانع، اختیار قرار داد نا متعارف

مطالعات مالی Muhasebe - Finansman

اختيار معامله قراردادي است بين خريدار و يک فروشنده ، بنحوي که خريدار از فروشنده اختيار معامله ، حق خريد يا فروش يک دارايي را در يک قيمت معين خريداري مي کند . در اينجا نيز همانند تمام قراردادها ، هر طرف امتيازي را به طرف مقابل اعطاء مي کند ، خريدار به فروشنده مبلغي تحت عنوان حق شرط پرداخت مي کند که در واقع همان قيمت اختيار معامله مي باشد . فروشنده نيز حق خريد يا فروش دارايي مذکور را در يک قيمت معين به خريدار اعطاء مي نمايد . اختياري که براي خريد يک دارايي داده مي شود را اختيار خريد و اختياري که براي فروش يک دارايي داده مي شود را اختيار فروش گويند . قيمت تعيين شده اي را که خريدار مي تواند دارايي را خريداري نموده يا بفروشد ، قيمت اعمال يا قيمت توافق ناميده مي شود . به قرارداد اختیار معامله (Option) علاوه اختيار معامله مدت معيني دارد . حق خريد يا فروش دارايي در يک قيمت معين فقط تا تاريخ انقضايي که قبلا مشخص شده است امکان خواهد داشت . پس از اينکه توليد کننده ، براي يکي از مشتريان (يا سهامداران يا يکي از ذينفعان ) خود اختيار خريد يا فروش صادر نمود ، اين اختيار خريد يا فروش در بورس مورد خريد يا فروش قرار مي گيرد ، نرخ خريد يا فروش يک قرارداد اختيار بر اساس رقابت در بورس تعيين مي شود . ( نرخ پايه خريد يا فروش قرارداد اختيار توسط بورس تعيين مي شود )

- در اول تير 1384 شرکت ملي مس قرارداد اختيار خريد 10 تن مس کاتد با خلوص 99 درصد را به قيمت 3500 تومان تا ماه شهريور 1384 براي يکي از مشتريان خود ( يا بصورت کلي صادر ) مي نمايد .

- اين قرارداد در بورس در تاريخ اول مرداد 84 به قيمت 500 هزار تومان مورد خريد و فروش قرار مي گيرد .

- اين قرارداد ممکن است هر روز نرخ متفاوتي از نرخ فوق داشته باشد که بر اساس قابت بين خريدار و فروشند ه ، نرخ تعيين مي گردد .

- فرد خريد ار اختيار خريد ، مي تواند در هر زماني قبل از تاريخ انقضاء از شرکت ملي مس که قرارداد را صادر نموده است . 10 تن مس با قيمت هر کيلو 3500 تومان خريداري نمايد .

- بعد از تاريخ 31/6/84 اين قرارداد فسخ و هيچگونه اعتباري ندارد .

انواع اختيار معامله

اختيار معامله به دو نوع اختيار خريد و اختيار فروش تقسيم بندي مي شود :

اختيار خريد عبارت است از حقي براي خريد يک دارائي در يک قيمت معين. اختيار معامله د رمورد دارائيهاي مختلفي انجام مي شود.

اختيار فروش نيز حقي است براي فروش يک دارايي مانند سهام در قيمت معين در تاريخ معين .

اختيار معامله آمريکايي که در هر زماني از طول دوره خود قابل اعمال است و اختيار معامله اروپايي فقط در تاريخ انقضاء قابل اعمال است .

دو نوع متداول از قراردادهاي آتي که در کشور ما نيز مورد استفاده قرار مي گيرد عبارتند از :

وارانت عبارت است از : اختيار خريدي که روي اوراق بهادار شرکت توسط خود شرکت منتشر مي شود . وارانت در زمان انتشار معمولاً تاريخ انقضاء طولاني تري نسبت به اختيار خريد دارد. ( مثلا ً 5 سال بيشتر ) قيمت اعمال ممکن است ثابت باشد يا در طول عمر وارنت تغيير نموده و مرحله به مرحله افزايش يابد . قيمت اوليه اعمال ، به مبلغ قابل توجهي بالاتر از قيمت بازار سهامي که وارانت در برگيرنده آن مي باشد ، تعيين مي شود . وارانت ممکن است به جاي سهام يا سود نقدي بين سهامدارن توزيع شود يا اينکه مستقيماً به عنوان يک اوراق بهادار جديد منتشر شود

اعمال يک وارانت موجب بقاء نقدينگي بيشتر در شرکت مي شود ، تعداد وارانت هاي موجود را کم مي کند و به تعداد سهام هاي موجود مي افزايد .

حق تقدم شبيه وارانت است ، از اين جهت که حق تقدم نيز ، در واقع اختيار خريدي است که توسط خود شرکت روي سهام شرکت صادر شده است . حق تقدم ، از اين بابت منتشر مي شود که به سهامدارن موجود حق پذيره نويسي سهام عادي جديد را قبل از عرضه به عموم ، اعطاء نمايد . هر سهمي يک حق تقدم دريافت مي کند . جهت تضمين فروش سهام جديد ، قيمت پذيره نويسي معمولاً پايين تر از قيمت بازار سهام در تاريخ انتشار حق تقدم ، در نظر گرفته مي شود. حق تقدم ها طول عمر کوتاهي دارند . و پس از اتمام مهلت تعيين شده ، اين حق از سهامداران که استفاده ننموده اند ، سلب مي گردد .

فوايد اختيار معامله ( چرا اختيار معامله ؟ )

توليد کننده گان ، معامله گران و مصرف کنندگان مي توانند از قراردادهاي اختيار معامله فلزات استفاده نمايند .

1- توليد کنندگان

- توليد کنند گان مي توانند با دادن اختيار خريد کالاي خود به سايرين ، در جهت تشويق ديگران به خريد کالاي خود اقدام نمايند . توليد کننده با دادن اين اختيار خريد ، ديگران را در جهت حفظ منافع خود تشويق مي نمايد

- با خريد يک اختيار خريد ميزان کالاي مورد نياز خود را در شرايطي که کمبود کالا دارد به قيمت مناسب تهيه نمايد .

- توليد کننده مي تواند در شرايطي که انتظار مي رود که قيمتها پايين برود ، با فروش کالا ( اختيار فروش ) به قيمت مشخص ريسک مربوط به نوسانات قيمت را کاهش دهد .

مصرف کنندگان مي توانند با خريد يک اختيار خريد تا قبل از موعد انقضاء قرارداد ميزان کالاي قرارداد را با قيمت توافق شده تهيه نمايند . همچنين مي توانند بدين وسيله در برابر تغييرات قيمت ريسک خود را کاهش دهند . بدين ترتيب که در شرايطي که قيمتها احتمال بالا رفتن دارد بوسيله خريد يک اختيار خريد کالاي مورد نياز خود را در زمان آينده در صورت لزوم تهيه نمايند .

تجار و معامله گران نيز مي توانند با خريد اختيار خريد و فروش ميزان کالاي مورد نياز خود را با قيمت مناسب تهيه نمايند . آنها همچنين مي توانند با خريد و فروش قراردادهاي اختيار معامله در زمان مناسب سود کسب نمايند .

چگونه قرارداد اختيار خريد يا فروش بخريم ؟

- براي خريد اختيار خريد يا فروش کالاي مورد نظر خود در بورس فلزات ، دستور سفارش خريد اختيار خريد يا فروش کالاي مورد نظر خود را در بورس فلزات نزد يکي از کارگزارن صادر نمايد .

- مانند ساير دستورهاي خريد ، خريدار مي تواند ، نرخ خود را مقطوع و يا حيطه اي از قيمتها و يا قيمت جاري بازار را براي کارگزار مشخص نمايد .

- پس از خريد اختيار خريد يا فروش ، خريدار مبلغ خريد شده را بهمراه حق الزحمه بورس و کارگزاري در وجه کارگزار واريز مي نمايد .

چگونه قرارداد اختيار خريد يا فروش بفروشيم ؟

جهت فروش يک اختيار خريد يا فروش نيز همانند خريد به کارگزار مورد نظر خود مراجعه و با پر کردن فرم سفارش فروش اختيار خريد يا فروش ، دستور فروش صادر مي قرارداد اختیار معامله (Option) نمائيم .

چگونگي سرمايه گذاري در قراردادهاي اختيار معامله :

در قراردادهاي اختيار معامله ، با توجه به اينکه برخي از توليد کنندگان و تجار اختيار خريد کالاي خود را در موعد مقرر به اشخاص طرف قرارداد با آنها مي دهند. اين افراد مي توانند اقدام به فروش قرارداد اختيار خريد خود نمايند .

- سرمايه گذاران و اشخاص علاقمند مي توانند با استفاده از خريد قرارداداختيار خريد درحالات زير انتفاع ببرند :

1- سرمايه گذار پيش بيني مي نمايد که قيمت يک فلز در آينده بالا مي رود ، با خريد يک قرارداد اختيار خريد و نگهداري آن د رطي مدتي که قيمتها روند صعودي گرفته قبل از زمان سر رسيد ( با قيمت بالاتري ) ، اقدام به فروش اختيار خريد خود مي نمايد .

2- سرمايه گذار با خريد اختيار خريد از اشخاص وابسته به شرکتها و خريد کالا واقعي و فروش آن به قيمت روز مي توانند سود ببرند.

3- در حالتي که قيمتها روند کاهش بخود مي گيرند ، فردي که داراي قرارداد اختيار خريد مي باشد مي تواند با قيمت پايين مقدار بيشتري کالا تهيه و در هنگام صعود قيمتها ، کالا را بفروش رساند .

- در قراردادهاي اختيار فروش نيز ، تجار و توليد کنندگان حق فروش مقدار مشخصي ازکالاي خود را به افراد وابسته به خود در قيمت معين هنگام خريد آن مي دهند. د راين حالت نيز :

1- سرمايه گذاران با پيش بيني روند آينده مي توانند اقدام به خريد يک اختيار فروش نموده و آن را به بهاي بالاتري بفروشند ، زماني که قيمتها روند نزولي دارند و قيمت درج شده بر روي اختيار فروش بالاتر از قيمت بازار است . دراين حالت دارنده اختيار فروش سود مي برد

علامه جعفری: خدایا تو را سوگند به عظمتت در این دار دنیا که جایگاه بده و بستان و معامله است موفق بفرما که ما مغبون نشویم آنچه که می گیریم بیارزد در مقابل آن سرمایه الهی حیات که از دست می دهیم
پس به هر میلی که دل خواهی سپرد از تو چیزی در نهان خواهند برد

دانش هر فرد نه دارایی اوست نه قرارداد اختیار معامله (Option) سرمایه او بلکه بدهی او به جامعه است.

ا ین وبلاگ حاوی اطلاعاتي ارزنده در زمینه های حسابداری - مالی -تجاری -اقتصادی - تجارت الکترونیک و بانکداری ، بورس و . مفاهيم عمومی و علوم بروز شده مالی میباشد. با توجه به احساس نیاز در این وادی نویسنده سعی در احیا و آموزشی کردن را نیز از نظر فرو نگذاشته و آن را با هدف ارتقا’ فرهنگ آموزشی بر پایه اصول استاندارد ها و تخصص خود در زمینه های فاینانس و حسابداری تدوین و تالیف نموده است.

از علاقمندان و خوانندگان محترم این بلاگ به همکاری و همفکری در زمینه های فوق با کمال امتنان دعوت بعمل میآید.

◄ با عرض ادب و احترام نویسنده بلاگ اکبر زواری رضائی "

مختصری از شرح حالم:
متولد 1354 - ساکن و اهل اورمیه - عضو هیئت علمی گروه حسابداری دانشگاه اورمیه - مدرک دکترای حسابداری و مدیریت مالی دانشگاه غازی - فوق لیسانس حسابداری دانشگاه تهران - لیسانس حسابداری مالیاتی دانشکده امور اقتصادی و دارایی.

قرارداد های اختیار معامله

بازار سهام از جمله بازارهای مالی پرطرفدار برای سرمایه‌ گذاری است. البته در حال حاضر به خاطر این که ظرفیت ‌های موجود در بورس بالا رفته و بسترهای جدیدی هم در حال به وجود آمدن و گسترش یافتن هستند، بازار نوظهوری با عنوان مشتقه به آن اضافه شده است. از جمله زیرمجموعه‌ های بازار مشتقه، قراردادهای اختیار معامله هستند که در این مقاله توضیحات لازم در مورد آن ها و تفاوت آن با بازار آتی داده می ‌شود.

فهرست محتوای مقاله

۱– بازار مشتقه چیست؟

۲– قراردادهای اختیار معامله

۳– تفاوت بازارهای اختیار معامله و آتی

تعهد طرفین

مبلغ ضمانت

جریمه ی نکول

نوع سفارش دهی

کارمزد،حجم سفارش و حد نوسان قیمت

۴– جمع بندی قراردادهای اختیار معامله

بازار مشتقه چیست؟

بازار مشتقه ی نوظهور در بورس به سبب تنوع و جذابیت خرید و فروش ها و نیز رونق بخشیدن به این حوزه تشکیل شده است.

از جمله قراردادهای مورد استفاده در آن، اختیار معامله است که با استفاده از آن تریدر می ‌تواند از اهرم در خرید و فروش هایش استفاده کند.

این اهرم هم چنان که می تواند سودهای جذابی را برای تریدر به همراه بیاورد امکان هم دارد ضرر های سنگینی را به او وارد نماید. در واقع می ‌توان گفت که ریسک سرمایه گذاری در این جا بالا است.

قراردادهای اختیار معامله ویژگی های زیادی دارند که از جمله آن ها می ‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

قراردادهای اختیار معامله

آن به دو صورت حق فروش یا Put Optionو حق خرید یا Call Option است.

Put Option و Call Option ابزارهایی هستند که در بازارهای مالی از آن ها استفاده می شود.

Put Option یک نوع ابزاری است که تریدر با استفاده از آن حق دارد مقدار مشخصی از دارایی درج شده در پیمان نامه را با قیمت توافق شده در یک بازه ی زمانی معین به فروش برساند.

در واقع خریدار Put Option پیش ‌بینی کرده که قیمت دارایی مورد نظرش پایین می آید.

پس کسی که این قرارداد را دارد وقتی به سودآوری می‌ رسد که در حقیقت قیمت دارایی مورد نظرش پایین بیاید.

Call Option بین خریدار و فروشنده بسته می شود. به عبارت دیگر در این جا خریدار از فروشنده حق خرید یا فروختن دارایی مورد نظر را با قیمتی مشخص می خرد.

البته خریدار به فروشنده پولی را برای حق شرط می ‌پردازد؛ یعنی این مبلغ همان قیمت Call Option است.

این قرارداد مدت زمان مشخصی دارد و نرخ معامله ی آن طبق رقابت در بازارهای مالی مشخص می‌ شود.

خریدار پیش ‌بینی بالا رفتن قیمت را می کند که قرارداد Call Option را می‌ خرد؛ یعنی سودآوری او در این جا زمانی اتفاق می ‌افتد که روند قیمت، صعودی شود.

تریدری که در بازارهای مالی جهانی فعالیت می‌ کند باید دقت داشته باشد Call Option اروپایی تنها در زمان سررسید امکان انجام دادنش وجود دارد.

ولی Call Option آمریکایی امکان دارد در روزهای پیش از سررسید هم معامله گردد.

تفاوت بازارهای اختیار معامله و آتی

آن ها با هم تفاوت های زیادی دارند که در ادامه به تعدادی از مهم ترین شان اشاره می شود:

تعهد طرفین

در حوزه ی آتی سکه طرفین قرارداد موظفند که تعهدهای خود را انجام بدهند. در حقیقت خریدار متعهد می ‌شود وجه نقد بپردازد و فروشنده عهد می‌ بندد که در زمان سررسید، سکه را تحویل دهد.

ولی در اختیار معامله فقط فروشنده تعهد می ‌دهد؛ یعنی خریدار (چه در موقعیت Call و چه در موقعیت Put باشد، فرقی ندارد) هیچ تعهدی نمی‌ دهد بلکه حق کامل را دارا می ‌باشد.

از همین روی است که فروشنده Call Option تعهد می‌ دهد که سکه را در زمان سررسید تحویل دهد. فروشنده Put Option هم تعهد می دهد که پول نقد را در زمان مشخص تحویل پرداخت کند.

ولی خریداران عهدنامه ی اختیار معامله، حق کامل دارند که این قرارداد را اعمال کنند یا اعمال ننمایند.

مبلغ ضمانت

در حوزه ی آتی طرفین موظفند که مبلغی را به عنوان ضمانت بپردازند ولی در قرارداد اختیار معامله فقط فروشنده‌ها تعهد می دهند و خریداران حق کامل دارند.

مبلغ ضمانت در آتی برای همه ی قراردادها به یک میزان است ولی در عهدنامه های اختیار معامله این مبلغ ضمانت یکسان نیست.

علاوه بر آن در بخش آتی به وقت بستن قرارداد هیچ مبلغی بین طرفین مبادله نمی ‌شود فقط در این جا مبلغ تضمینی در حساب طرفین بلوکه می گردد.

ولی در بازار اختیار معامله پرداخت نرخ اختیار از طریق خریدار به فروشنده صورت می‌ گیرد.

یعنی روش کار به این صورت است که به وقت قرارداد، وجه اختیار از حساب خریدار کم می شود و به حساب فروشنده واریز می گردد.

جریمه ی نُکول

نکول یعنی عدم قبول و رد چیزی که اگر طرفین معامله با هر دلیلی به تمام یا قسمتی از تعهداتشان عمل نکنند، می ‌گویند نکول صورت گرفته است.

در حوزه ی آتی سکه، جریمه ی نکول برای طرفین یعنی هم خریدار قرارداد اختیار معامله (Option) و هم فروشنده قابل اجرا است.

ولی جریمه ی نکول در بازار اختیار معامله تنها برای فروشنده است. در آتی سکه، جریمه ی نکول به مراتب بالاتر از بازار اختیار معامله است.

نوع سفارش دهی

سفارش دهی در بخش آتی هم به شکل آنلاین و هم تلفنی صورت می ‌گیرد.

ولی در قراردادهای اختیار معامله فقط به شکل تلفنی سفارشات، ثبت و معامله می‌ شوند که دلیلش هم موارد زیر است:

دامنه ی نوسانی قیمت وجود ندارد، ریسک معاملات بالا است، این قراردادها جدید هستند و بیش تر تریدرها با آن ها آشنا نیستند.

کارمزد،حجم سفارش و حد نوسان قیمت

‏ حوزه ی آتی از نظر کارمزد حجم سفارش و میزان کارمزدش نسبت به قراردادهای اختیار معامله زیادتر است.

ولی حجم سفارش در آتی کم تر و نوسان قیمت در آن بین ۵ درصد مثبت یا منفی است که میزان این نوسان با توجه به قیمت تسویه ی خرید و فروش روز قبل مشخص می شود.

ولی در بازار اختیار حجم سفارش بالاتر و محدوده ی نوسان قیمتی اصلاً وجود ندارد.

به این معنا که همه ی خرید و فروش ها بدون هیچ دامنه ی قیمتی انجام می ‌شوند و تریدر هر قیمتی را می ‌تواند برای سفارش در سیستم ارائه دهد.

جمع بندی قراردادهای اختیار معامله

دانستید که بازار مشتقه جدیدا به خاطر گسترش زیاد حوزه ها در بورس و ارتقا بخشیدن به این حوزه به وجود آمده است.

در بازار مشتقه، قراردادهای مختلفی وجود دارند. یکی از این عهدنامه ها، قرارداد اختیار معامله است. آن به دو صورت حق فروش یا Put Optionو حق خرید یا Call Optionاست.

Put Option ابزاری است که تریدر با استفاده از آن حق دارد مقدار مشخصی از دارایی درج شده در عهد نامه را با قیمت توافقی در یک بازه ی زمانی معین به فروش برساند.

Call Option بین خریدار و فروشنده منعقد می شود. در این جا خریدار از فروشنده حق خرید یا فروختن دارایی مورد نظر را با قیمتی مشخص می خرد.

تفاوت بازارهای اختیار معامله و آتی هم بسیار است که می توان به نمونه های زیر اشاره کرد:

تعهد طرفین، مبلغ ضمانت، جریمه ی نکول، نوع سفارش دهی، کارمزد، حجم سفارش و حد نوسان قیمت و … .

اما برای کسب اطلاعات بیش تر می توانید به سایت آکادمی طهرانی مراجعه نمایید و معلومات خود در زمینه ی بازارهای مالی را بالا ببرید.