تفاوت بازار بورس و فرابورس چیست؟

فرابورس چیست | تفاوت با بورس + مراحل گرفتن کد فرابورس
اگر بخواهیم به این سؤال که فرابورس چیست پاسخ دهیم با جستوجوی مختصری در دنیای وب متوجه میشویم که نام فرابورس از اصطلاح انگلیسی Over-the-counter یا بهاختصار OTC به معنای «خارج از بورس» گرفته شده است.
بازار فرابورس ایران نیز در آبان سال ۱۳۸۷ فعالیت خود را تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرد که این بازار دارای ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس است، اما شرایط پذیرش و معامله در آن سادهتر است تا اهرمی کمککننده به تأمین مالی اقتصاد کشور باشد.
بارزترین خصوصیتی که به بازار فرابورس میتوان در مقابل بورس نسبت داد و به نوعی تفاوت اصلی بورس و فرابورس محسوب میشود، این است که بازار فرابورس پذیرای شرکتهایی است که شرایط و آمادگی لازم برای ورود به بازار بورس را ندارند و یا تمایل دارند خیلی سریع وارد بازار سرمایه شوند و نقدینگی مورد نیاز را کسب کنند.
این علاقهمندی شرکتها برای ورود به بازار فرابورس به خاطر نیازمندی کمتر این بازار به الزامات سختگیرانه در قیاس با بازار بورس است. به طور کلی متنوع بودن سازوکارهای پذیریش و نیز ساده بودن فرآیند پذیرش و ورود سریع به بازار سبب شده است که شرکتها خیلی راحتتر از مزایای خریدوفروش در بازار سرمایه منفعت ببرند.
برای درک بهتری از تعریف بازار فرابورس باید بدانید که فرابورس دارای 7 بازار با نامهای بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی، بازار پایه، بازار مشتقه و بازار شرکتهای کوچک و متوسط است.
بــازار سهام فرابورس ایران شامل بازارهای اول، دوم و پایه است. سهام شرکتهایی که شرایط لازم را داشته باشند در بازار اول و دو مبادله میشوند و شرکتهایی که این شرایط را نداشته باشند میتوانند در بازار پایه معامله شوند.
بازارهای اول، دوم و بازار شرکتهای کوچک و متوسط برای پذیرش شرکتهای سهامی عام است. بازار ابزارهای نوین مالی بهمنظور پذیرش و معامله اوراق مشارکت، انواع گواهی سرمایهگذاری و انواع صکوک است. احتمالاً توضیحاتی که تا این لحظه مطالعه کردید سؤال تعریف فرابورس چیست را در ذهن شما تا حدودی پاسخ داده است. در ادامه مقاله به تفاوت بورس و فرابورس میپردازیم.
فرابورس دارای 7 بازار با نامهای بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی، بازار پایه، بازار مشتقه و بازار شرکتهای کوچک و متوسط است.
تفاوت بورس و فرابورس چیست ؟
فرق بورس و فرابورس در چیست ؟ در بازار فرابورس همانند بازار بورس خریدوفروش توسط کارگزار انجام میشود. زمان معاملات سهام فرابورس نیز از شنبه تا چهارشنبه از ساعت 9 الی 12.30 است. تفاوت بازار اول و دوم بورس چیست؟
اما علاوه بر شرایط سختگیرانهای که در فرابورس برخلاف بورس مجازی برای پذیرش شرکتها وجود ندارد، مهمترین تفاوت بورس و فرابورس را میتوانیم در موارد زیر ببینیم:
- به دلیل سادهتر بودن نحوه پذیرش شرکتها در فرابورس، دوره ثبت شرکت کوتاهتر است.
- خریدوفروش در فرابورس مشمول کارمزد کمتری است.
- در فرابورس به نسبت بورس نمادها ریسک بیشتری را متحمل میشوند.
- نوسان قیمتی روزانه درگذشته تفاوت داشت که البته در حال حاضر مشابه است(5%).
- تعداد بازارها در بورس و فرابورس متفاوت است؛ در بورس دو بازار و در فرابورس 7 بازار وجود دارد که در ابتدای مقاله به آنها اشاره تفاوت بازار بورس و فرابورس چیست؟ کردیم.
- حجممبنا در نمادهای فرابورسی 1 است.
از این بعد شما تا حد قابل قبولی قادر هستید به پرسش بورس و فرابورس چیست پاسخ بدهید. اما در رابطه با تفاوت بورس و فرابورس و بازار پایه در ادامه توضیحاتی را ذکر میکنیم. شاخص دوم بورس چیست؟
تفاوت بورس و فرابورس و بازار پایه
اما بازار پایه چیست؟ بازار پایه درواقع پنجمین بازار فرابورس است و معمولاً شرکتهایی که در حال ورشکستگی هستند یا قبلاً ورشکسته شدهاند در این بازار پذیرش میشوند.
در بازار پایه شرکتها با توجه به مقدار ریسک بهمنظور سرمایهگذاری در سه دسته تابلو جای دارند؛ تابلو زرد با دامنه نوسان 3 درصد، تابلو نارنجی با دامنه نوسان 2 درصد و تابلو قرمز با دامنه نوسان 1 درصد.
برای ورود به بازار پایه، شرکتهای سهامی عام ممکن است با مشکلاتی همچون عدم شفافیت و فقدان اطلاعات سهامداران مواجه شوند. عمده تفاوت بورس و فرابورس و بازار پایه در همین حد خلاصه میشود که ذکر شد. مقاله اختصاصی ما در مورد بازار پایه بورس را بخوانید.
لیست شرکتهای فرابورس
قبل از توضیح نحوه یافتن لیست شرکت های فرابورس بد نیست بدانید که درمجموع شرکتها معمولاً به دلیل مزایای زیر مشتاق ورود به بازار فرابورس هستند:
- تأمین سرمایه
- تبلیغ شرکت
- معافیتهای مالیاتی
- وثیقه گذاری سهـام نزد بانکها بهمنظور گرفتن تسهیلات
اما برای مشاهده لیست شرکتهای فرابورس میتوانید به سایت فرابورس ایران به نشانیifb.ir مراجعه کنید و به تفکیک نماد فرابورس آنها را مشاهده کنید. عمده شرکتهای فرابورسی در صنعت محصولات شیمیایی، فلزات اساسی، اوراق تأمین مالی، بیمهها و بانکها فعالیت دارند.
کد فرابورس چیست؟
در جواب به پرسش کد فرابورس چیست ؟ باید بگوییم که شرایط زمان خرید سهام و فروش آن در فرابورس هیچ تفاوتی با نحوه معامله در بورس ندارد. شما با همان کد بورسی که در اختیار دارید، میتوانید از طریق کارگزاری خودتان خریدوفروش سهام را انجام دهید.
در اینجا 8 قدم گرفتن کد فرابورس بهصورت آنلاین، که درواقع همان کد بورسی نیز هست، را باهم مرور میکنیم:
- انتخاب یک کارگزاری معتبر پس از مشورت و جستوجو
- اقدام برای ثبتنام حضوری یا آنلاین برای دریافت کد بورسی
- واردکردن شماره ملی یا تلفن و کد امنیتی
- واردکردن کد امنیتی ارسالی
- واردکردن اطلاعات فردی
- واردکردن اطلاعات بانکی
- واردکردن سطح دانش بورس خود
- و درنهایت ثبتنام در سامانه جامع ثبت اطلاعات مشتریان یا بهاختصار سامانه سجام
اکنون که میدانید کد فرابورس چیست، در رابطه با کارگزاریها نیز باید بدانید که:
- متولی انجام معاملات در بازار بورس و فرابورس است.
- کارگزاران نماینده شما بهعنوان خریدار یا فروشنده است.
- شما مختار به انتخاب و تغییر کارگزار خود هستید.
- شما تنها میتوانید از طریق کارگزاریها اقدام به معامله کنید.
- کارگزاران نیز همچون شما، در بازار سرمایه دارای کد اختصاصی برای معاملات هستند.
نماد فرابورس چیست؟
اکنونکه متوجه شدیم کد فرابورس چیست، برای یافتن پاسخ مربوط به سؤال نماد فرابورس چیست به یک سرچ ساده نیاز است. منظور از نماد فرابورس، در واقع نماد شرکت فرابورس ایران است. این شرایط برای بازار بورس کالا و بورس انرژی برقرار می باشد که می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر مقالات ” بورس انرژی و برق چیست ؟ ” و ” بورس کالا چیست ؟ ” را مطالعه نمایید.
نماد فرابورس یکی از سهام بازار سرمایه ایران است که اطلاعات مربوط به نماد فرابورس ایران را که از وبسایت فرابورس ایران به نشانی ifb.ir برگرفتهشده، در شکل زیر میبینید. این سهم، یکی از سهام بنیادی بازار است و در بلندمدت میتوان انتظار رشد خوبی از آن داشت.
امید است با خواندن این مقاله تا حدودی سؤالات شما در ارتباط با بازار بورس و فرابورس را پاسخ داده باشیم. در مورد ” تغییر کارگزاری آنلاین ” بیشتر بدانید.
فرق بورس و فرابورس چیست؟
بورس و فرابورس هر دو زیر مجموعهای از بازار سرمایه هستند، اما شرایط پذیرش شرکتها در بورس سختگیرانهتر از فرابورس است.
به گزارش شهرآرانیوز، بازارهای مالی تشکیلات پیچیدهای هستند که ساختار اقتصادی و سازمانی خاص خود را دارند و نقش مهمی در قیمتگذاری بازار ایفا میکنند. بهطور گسترده، به هر بازاری که در آن معاملات اوراق بهادار صورت میگیرد، از جمله بازار سهام، بازار اوراق قرضه، بازار فارکس و بازار مشتقات، بازارهای مالی گفته میشود. بازارهای مالی برای عملکرد صحیح اقتصاد سرمایهداری بسیار حیاتی هستند. امروزه بسیاری از بازارهای مالی در سراسر جهان (مانند بازارهای سهام) معاملات خود را از طریق بورس انجام میدهند.
بورس، بازاری است که قیمتگذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام میشود که در ایران به سه بخش اوراق بهادار، بورس کالا و بورس انرژی تقسیم میشوند.
به بورسی که در آن داراییهای مالی یا به عبارتی داراییهای کاغذی معامله میشود، بورس اوراق بهادار و به بورسی که در آن ثروتهای واقعی یا محصولات فیزیکی خرید و فروش میشود، بورس کالا گفته میشود. بورس انرژی هم به عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حاملهای انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای یادشده در آن وجود دارد.
البته مدل دیگری از بورس به اسم بورس ارز رایج است که هنوز در ایران این بورس راه نیافتاده است.
بازار فرابورس چیست؟
فرابورس مثل بورس بازاری است که در آن سهام شرکتها خرید و فروش شده و براساس عرضه و تقاضا قیمتگذاری میشود. بازا فرابورس فرایند پذیرش و خرید و فروش در آن راحتتر است و شرکتهای کوچک هم میتوانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند.
مهمترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بنگاههای اقتصادی برای تأمین مالی از طریق بازار سرمایه است؛ از اینرو شرکتها با احراز حداقل شرایط و در سریعترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را دارند و میتوانند از تمام مزایای شرکتهای پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.
فرابورس موجب یکپارچه شدن و هدایت قسمتی از بازار سرمایه که زمینه ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند یا میخواهند سریعتر به بازار ورود پیدا کنند، شده است. راحتتر بودن شرایط پذیرش در این بازار سبب شده دوره زمانی پذیرش شرکتها کاهش یابد.
همچنین سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بر فعالیتهای مالی و عملیاتی شرکتهای بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت کامل دارد.
فرابورس برای عرضه و نقلوانتقال اوراق بهادار، هفت بازار با نامهای بازار یک، بازار دو، بازار سه (عرضه)، بازار ابزار نوین مالی، بازار پایه و بازار شرکتهای کوچک و متوسط دارد که در ایران بازار یک، دو و پایه رایج هستند.
اما تفاوت بورس و فرابورس در چیست؟
تقسیمبندی بازار:
بازار بورس بهطور کلی به دو بازار اول و دوم تقسیم میشود. عملکرد این دو بازار به هم مرتبط است. به این صورت که اگر شرکتی در بازار اول عملکرد قابل قبولی نداشته باشد به بازار دوم منتقل خواهد شد و در مقابل اگر شرکتی در بازار دوم به خوبی عمل کند به بازار اول منتقل خواهد شد. ضمن اینکه اگر شرکتی در بازار دوم چندان رضایت بخش عمل نکند از بازار اخراج میشود. بازار فرابورس ایران دارای ۵ بازار، اول، دوم، سوم، ابزارهای نوین مالی و پایه است. بنابراین اولین تفاوت بورس و فرابورس در تقسیمبندی و تعداد این دو بازار است.
فرایند پذیرش در بازار بورس و فرابورس:
شرایط پذیرش سهام در بازار بورس کمی دشوار است، بازار فرابورس با شرایط سادهتر تشکیل شده تا شرکتهای کوچک هم بتوانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند. در جدول زیر میتوانید تفاوت بورس و فرابورس را در خصوص شرایط پذیرش به خوبی مشاهده کنید:
شرایط پذیرش | بازار بورس | بازار فرابورس | |||
تابلو اصلی بازار اول | تابلو فرعی بازار اول | بازار دوم | بازار اول | بازار دوم | |
حداقل سرمایه ثبت شده شرکت | ۱۰۰ میلیارد تومان | ۵۰ میلیارد تومان | ۲۰ میلیارد تومان | یک میلیارد تومان | ۱۰۰ میلیون تومان |
حداقل سهام شناور | ۲۰ درصد | ۱۵ درصد | ۱۰ درصد | ۱۰ درصد | پنج درصد |
حداقل تعداد سهامداران | هزار نفر | ۷۵۰ نفر | ۲۵۰ نفر | ۲۰۰ نفر | – |
حداقل سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوط | سه سال | سه سال | دو سال | حداقل دو سال از زمان بهرهبرداری با ارائه خدمات گذشته باشد | حداقل یک سال از تأسیس آن گذشته باشد |
زیان انباشته | نداشته باشد | نداشته باشد | نداشته باشد | نداشته باشد | برنامه عملیاتی مناسبی برای خروج از زیان داشته باشد |
نسبت حقوق صاحبان سهام به کل داراییها | ۳۰ | ۲۰ | ۱۵ | ۱۵ | – |
سودآوری | سه دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | دو دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | یک دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | یک دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | – |
- بورس اوراق بهادار مزایایی از قبیل شفافیت قیمتها و کاهش ریسک را به همراه دارد، اما در بازار فرابورس به این علت که شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین میگردد، این مزایا به صورت کامل وجود ندارد.
- دیگر تفاوت بورس و فرابورس، ساعات معاملهی این دو بازار است. بازار بورس از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ صبح تا ۱۲٫۳۰ (به غیر از تعطیلات رسمی) فعالیت میکند، اما ساعات کار فرابورس از انعطافپذیری بیشتری برخوردار است.
مزایای پذیرش شرکتها در فرابورس:
پذیرش و درج شرکتهای سهامی عام در فرابورس ایران نسبت به بورس شرایط کمتری نیاز دارد و این باعث شده تا دوره زمانی پذیرش شرکتها به کمتر از یک ماه کاهش پیدا کند.
شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس این امکان را دارند تا از طریق فروش سهام خــود از مزایای تأمین مالی ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه بهره ببرند. علاوه بر این امکان تأمین مالی از محل جذب سرمایهگذاران جدید و افزایش سرمایه را نیز دارا هستند.
شرکتهای پذیرفته شده در بازار فرابورس ایران از مزایای مالیاتی قابل توجهی برخوردار هستند. به این صورت که شرکتهایی که اقدام به عرضه سهام در فرابورس میکنند (به غیر از شرکتهای حاضر در بازار پایه) امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا ۱۰ درصد درآمد خود را دارا هستند.
سهامداران شرکتهای پذیرش شده در بازار فرابورس میتوانند از طریق وثیقهگذاری سهام شرکت تفاوت بازار بورس و فرابورس چیست؟ خود، برای اخذ تسهیلات اقدام کنند. چراکه شبکه بانکی، سهام شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس ایران را بهعنوان دارایی قابل قبول جهت وثیقهگذاری برای دریافت تسهیلات بانکی بــه رسمیت میشناسد.
- امکان انتشار اوراق بهادار در بازار ابزارهای نوین مالی:
شرکتهای پذیرش شده در فرابورس میتوانند با ارائه مدارک لازم به سازمان بورس و اوراق بهادار منابع مالی طرحهای موردنظر را (حداکثر تا ۶۰ درصد سرمایهگذاری در طرح پروژه موضوع اوراق مشارکت) از طریق انتشار اوراق تأمین کنند.
اگر شرکتی تصمیم بگیرد به هر دلیلی از فرابورس خارج شود، در دستورالعمل پذیرش برای این موضوع راهحلی در نظر گرفته شده است که با گذراندن فرآیند مشخصی امکان خروج از این بازار و حتی تبدیل شرکت به شرکت سهامی خاص بهسادگی امکانپذیر خواهد بود. ضمن اینکه شرکتهای حاضر در فرابورس ایران میتوانند بسیار راحتتر به بازارهای دیگر انتقال پیدا کنند.
سهام مورد مبادله در بازارهای فرابورس ایران به دلیل نبود حجم مبنا با معاملات روانتر و نقد شوندگی بالاتری روبهرو هستند و عرضه و تقاضا برای این سهام به سرعت متعادل شده و معمولا صف خرید و فروش آنها برای مدت زیادی ادامه نمییابد.
در نظر داشته باشید که سهام شرکتهای فرابورسی و بورسی با یک کد معاملاتی قابل خرید و فروش هستند. شما میتوانید برای شروع انجام معامله، این کد را از کارگزاریهای رسمی دریافت کنید.
تفاوت بورس و فرابورس چیست؟
دانستن تفاوت بورس و فرابورس همواره یکی از ابهامات بازار سرمایه برای سرمایه گذاران به ویژه افراد تازه وارد به بورس است. جالب است بدانید که تفاوت اصلی بورس و فرابورس در نحوه پذیرهش شرکت ها و شرایط ورود شرکت ها به بازار بورس است و در فرآیند سرمایه گذاری سهامداران، تفاوت چندانی با هم ندارند. تفاوت بورس و فرابورس ایران در دامنه نوسان هم دیده می شود و قبل ها در حجم مبنا هم متفاوت بودند که از این مورد تجدید نظر شد و در حال حاضر تفاوت حجم مبنا در بورس و فرابورس به صورت قدیم دیگر وجود ندارد. تفاوت خرید سهام در بورس و فرابورس بسیار جزئی است و خیلی نباید اینکه سهام برای بورس است یا فرابورس مهم باشد. در این مطلب به صورت کلی خواهیم گفت که تفاوت بورس و فرابورس چیست و تفاوت سرمایه گذاری در بورس و فرابورس به چه صورت است، پس با ما همراه باشید.
تفاوت بورس و فرابورس
همه ما تا حدی با بورس آشنایی داریم، به ویژه این روزها که مردم به سرمایه گذاری در بورس و حمایت از اقتصاد کشور روی آورند، ولی با این وجود خیلی از ماها به صورت دقیق نمی دانیم که تفاوت بورس و فرابورس در چیست ؟ در سال های اخیر و با توجه به وضعیت اقتصادی کشور یکی از بهترین روش های کسب سود سرمایه گذاری در بورس است، ولی در کنار بازار سرمایه، بازار دیگری با شرایط متفاوت تر به نام فرابورس وجود دارد.
به صورت خلاصه شرکت هایی که شرایط پذیرش در بورس اوراق بهادار را ندارند، در این بازار برای خرید و فروش سهام خود اقدام می کنند که از نظر عمل تفاوت چندانی ندارند. این بازار جایی است که در آن سهام شرکت های گوناگون معامله شده و فعالان از طریق خرید و فروش این سهام سود کسب می کنند. در حال حاضر بسیاری از مردم به سرمایه گذاری در بورس و فرابورس در راستای کسب سود و حمایت از اقتصاد کشور روی آورند، ولی با این وجود بسیاری از همین افراد که شاید شما هم جزوشان باشید، تفاوت بورس و فرابورس را نمی دانند که این مقاله برای این افراد است. در ابتدا باید دید بورس و فرابورس چیست و در ادامه تفاوت این دو با هم را عنوان کرد.
بورس چیست؟
بورس بازاری است که در آن دارایی ها مورد خرید و فروش قرار می دهند. این بازار به زیر مجموعه هایی مانند؛ بورس انرژی، بورس کالا، ارز و اوراق بهادار تقسیم بندی می شود. در بورس کالا، همان گونه که از اسمش معلوم است، کالاهای معینی معامله می شود. در این بورس، اغلب مواد اولیه خرید و فروش می شوند و هر کالایی بورس خودش را دارد، به عنوان مثال بورس نفت. در بورس ارز، پول های خارجی داد و ستد می شوند که البته این بورس در ایران فعالیت چندانی ندارد.
در بورس اوراق بهادار، دارایی های مالی مثل سهام شرکت ها، اوراق مشارکت و … خرید و فروش می شود. در بورس اوراق بهادار یا به اختصار، بورس، بستری ایجاد شده تا خریداران و فروشندگان بتوانند معاملات را انجام دهند. در این بازار قوانینی وجود دارد که منافع سرمایه گذاران و سرمایه پذیران را حفظ می کند. به عبارتی بورس سرمایه گذاران و سرمایه پذیران را در کنار هم قرار می دهد تا هر دو با توانایی ها و دارایی هایی خود موجب منفعت دو طرف شوند.
فرابورس چیست؟
در بازار بورس قوانین و ساختارهایی دیده می شود که موجب می شود هر شرکتی توانایی ورود به آن را نداشته باشد. فرابورس هم مثل بورس اوراق بهادار، بازاری برای خرید و فروش اوراق بهادار یا سهام است و شرایط و قوانین معاملاتی ساده تری برای پذیرش شرکت ها و معامله سهام دارد. گفتنی است که وظیفه فرابورس، سازمان دهی آن بخش از شرکت های علاقه مند به فعالیت در بازار سرمایه است که هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را پیدا نکرده اند.
تفاوت های بورس و فرابورس چیست؟
یکی از فرق های ساختاری بورس و فرابورس تقسیم بندی بازارهای آن ها به حساب می آید. بورس شامل دو بازار اول و دوم است. شرکت هایی که در بازار اول به فعالیت می پردازند، در صورتی که عملکرد مناسبی نداشته باشند، به بازار دوم انتقال می یابند و در طرف مقابل، شرکت هایی که عملکرد مناسبی در بازار دوم داشته باشند، قادرند به بازار اول انتقال یابند. ساختار جدید فرابورس ایران از پنج بازار تشکیل شده است که شامل؛ بازار اول، بازار دوم، بازار پایه، بازار سوم و ابزارهای نوین مالی می شود که در این بین، در بازار اول فرابورس، سهام شرکت ها و واحدهای صندوق های سرمایه گذاری پذیرش و خرید و فروش می شود.
بازار دوم فرابورس تنها شامل سهام شرکت های سهامی عام است. سهام شرکت های زیان ده، تازه تأسیس و آن هایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته می شود. بازار پایه نیز یکی از بازارهای فرابورس است که برای عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شده است. شرکت های این بازار فرایند پذیرش را انجام نمی دهند و به سه دسته تقسیم می شوند. بر اساس قوانین جدید، شرکت های این بازار در سه بازار پایه زرد، نارنجی و قرمز دسته بندی شده اند و دامنه نوسان روزانه آن ها، به ترتیب، ۳، ۲ و ۱ درصد در نظر گرفته شده است.
مالیات در فرابورس
شرکت های پذیرفته شده در فرابورس از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معافند که این مزیت به صورت مستقیم متوجه سهامداران نیز خواهد شد. همچنین، صاحبان سهام در شرکت های فرابورس، نسبت به سهامی که در اختیار دارند، در مجمع عمومی حق رأی دارند.
تنوع بازارهای فرابورس
وجود بازارهای متنوع آن برای پوشش سلایق مختلف، از جاذبه های فرابورس به حساب می آید، لذا سهامداران می توانند در شرکت های گوناگون سرمایه گذاری کرده و به این ترتیب، ریسک سرمایه گذاری را تا حدود زیادی کم کنند.
تسهیلات و تأمین مالی شرکت ها
بانک ها شرکت های فعال در فرابورس را به عنوان وثیقه به منظور دریافت تسهیلات می پذیرند، لذا شرکت های فرابورسی قادرند از این طریق جهت دریافت تسهیلات اقدام کنند. همین طور چنانچه شرکت ها در فرابورس پذیرفته شوند و در آن به فعالیت بپردازند، توانایی تأمین مالی از طرف سهامداران را نیز پیدا خواهند کرد.
پذیرش شرکت ها و قوانین نظارتی
روند پذیرش شرکت ها در فرابوس آسان تر در نظر گرفته شده است و الزامات به مراتب ساده تری نسبت با بورس دارد. در این راستا شرایطی مثل حداقل سرمایه ثبت شده شرکت، حداقل سهام شناور، حداقل تعداد سهامداران، حداقل سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه، زیان انباشته، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی ها و سودآوری معیارهای سختگیرانه تری در بورس دارند.
روش و زمان معامله در بورس و فرابورس
روش معامله در بورس و فرابوس، به صورت کلی تفاوتی با یک دیگر ندارد. همان گونه که از طریق پلتفرم های آنلاین به خرید و فروش سهام بورس اقدام می کنید، قادرید معاملات سهام شرکت های فرابورس را نیز انجام دهید. البته زمان معاملات در فرابورس، انعطاف پذیری بیشتری نسبت به بورس دارد. لازم به ذکر است که سود سهام، افزایش قیمت سهام، تنوع سرمایه گذاری، اطمینان از محل سرمایه گذاری، معافیت مالیاتی، حق خرید سهام جدید و نوسانهای روزانه قیمت سهام از جاذبه های سرمایه گذاری در بازار فرابورس ایران است.
نکته های مهم درباره تفاوت بورس تهران و فرابورس
- ** درفرابورس شرایط پذیرش آسان تر از بورس است.
- ** حداقل سهام شناور می تواند کمتر مابقی سهام ها در بورس باشد.
- ** حداقل سابقه فعالیت شرکت درصنعت مربوطه در فرابورس باید 2 سال باشد.
- ** حداقل سرمایه برای پذیرش در بورس باید بیشتر از ۱۰۰ میلیارد تومان باشد.
- ** حداقل سرمایه ثبت شده شرکت فرابورسی ها از می تواند حداقل از ۱۰۰ میلیون تومان باشد.
- ** در بورس شرکت نباید طی 3 دوره گذشته زیان انباشته داشته باشد، ولی در فرابورس پایه شرکت می تواند زیان انباشته داشته باشد، ولی با این نظر که یک طرح توجیهی برای خروج از زیان انباشته ارائه نماید.
سرمایه گذاری در بورس یا فرابورس؟
شرکت هایی که شرایط آنها برای پذیرش در بازار بورس اوراق بهادار سخت است، قادرند به سهولت در بازار فرابورس وارد شوند، در حالی که طبق مقررات، همه مزایای موجود برای شرکتهای پذیرفته شده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکت های پذیرفته شده در فرابورس نیز وجود دارد و این دو بازار در عمل فرق چندانی با هم ندارند.
آیا کد بورسی برای خرید سهام در بورس و فرابورس متفاوت است؟
خیر، شما با دریافت کد بورسی از کارگزاری، هم قادرید در بازار بورس و هم در فرابورس به خرید و فروش سهام بپردازید. به عبارتی سهام شرکت های فرابورسی و بورسی با یک کد بورسی قابلیت خرید و فروش را خواهد داشت.
ریسک پذیری بازار بورس بیشتر است یا فرابورس؟
از نظر سرمایه گذاری تفاوت بین بورس و فرابورس از منظر ریسک سرمایه گذاری نیست و تنها باید به ارزنده بودن سهام دقت داشته باشیم، ولی نکته ای که در این خصوص باید به آن اشاره داشت بازار پایه فرابورس هست که برای سرمایه گذاری در آن باید دقت فراوان داشته باشید و همان طور که پیش تر اشاره شد، این شرکت ها می توانند پر ریسک تر باشند.
نکته مهم : به غیر از تفاوت بورس و فرابورس شباهت هایی هم بینشان وجود دارد. در این بین از شباهت های بورس و فرابورس می توان به این موضوع اشاره کرد که شرکت های پذیرفته شده در فرابورس هم می توانند از کلیه مزایای شرکت های پذیرفته شده در بورس استفاده کنند همچنین می توانند با استفاده از یک کد بورسی هم در بورس هم در فرابورس استفاده کنند.
خلاصه مطلب و کلام پایانی
1) یکی از تفاوت های بورس و فرابورس این است که بازار فرابورس مکان فیزیکی خاصی ندارد که معامله گران مانند بورس و در صورت صلاحدید گرد هم آیند.
2) قوانین وضع شده در فرابورس انعطاف پذیر و اغلب ناشی از توافق طرفین است اما در بورس استانداردها و قوانین خاصی وجود دارد.
3) حد نوسان مجاز روزانه بازار فرابورس یک درصد بیشتر از بورس تهران است. یعنی حد نوسان روزانه مجاز برای شرکتهای بازار بورس، ۴ درصد و برای شرکت های بازار فرابورس ۵ درصد در نظر گرفته شده است.
4) در بازارهای فرابورسی با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین تعیین می شود، مزایایی مانند کاهش ریسک و شفافیت قیمت ها وجود ندارد.
5) تفاوت دیگر بورس و فرابورس این است که ساعات کار فرابورس نسبت به بورس از انعطاف پذیری بیشتری برخوردار است. در فرابورس سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات روزانه را امکان پذیر کرده که در مقایسه با یک بورس، مزیت عمده ای به حساب می آید.
6) ششمین تفاوت بازارهای بورس و فرابورس این است که فرابورس دارای پنج بازار؛ اول، دوم، سوم، ابزارهای نوین مالی و پایه می باشد، اما بورس دارای دو بازار؛ اول و دوم است.
7) شفافیت قیمت ها و تفاوت بازار بورس و فرابورس چیست؟ کاهش ریسک بازارها تفاوت دیگر آن هاست؛ به صورتی که در بازار فرابورس به این علت که شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین می شود، این مزایا به صورت کامل وجود ندارد.
8) آخرین تفاوت عمده بورس و فرابورس این است که تفاوت در فرآیند پذیرش در بازار بورس و فرابورس وجود دارد.
در حقیقت ورود شرکت ها به بازار بورس همواره بیانگر رشد شرکت و معرفی آنها در سطح کشور است. شرکت هایی که سهامشان در بازارهای مالی خرید و فروش می شود، از درجه اعتبار بیشتری برخوردارند، لذا ورود به بازار اوراق بهادار از جمله اهداف شرکت ها به حساب می آید، ولی باید در نظر داشت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمدهای از شرکت های سهامی فعال در کشور امکان پذیر نیست و این شرکت ها از مزایای بازار سرمایه محروم بوده اند پیش از ایجاد فرابورس مشهود بوده است. بنابراین فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر به وجود آمده است تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را وسیع تر نماید.
حائز اهمیت ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند یا تمایل به ورود سریع تر به بازار را دارند. فرق بورس و فرابورس به زبان ساده در واقع این است که رویه های پذیرش شرکت ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکت ها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از همه مزایای شرکت های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده نمایند. به صورت کلی برای یک سرمایه گذار و معامله گر عادی، تفاوتی بین شرکتی که در فرابورس پذیرفته شده و شرکتی که در بورس است وجود ندارد، لذا تفاوت خرید و فروش در بورس و فرابورس بسیار ناچیز است.
در پایان امیدوارم از این مقاله آموزشی با عنوان تفاوت شرکت بورس و فرابورس نهایت استفاده رو برده باشید.
هر گونه سوال و یا ابهامی در خصوص تفاوت بازار بورس و بازار فرابورس داشتید، از طریق قسمت ارسال نظرات و دیدگاه ها با و دیگر مخاطبان ما در میان بگذارید تا پاسختان را بدهم.
بورس و فرابورس چه تفاوتی با هم دارند؟ (تفاوت بورس با فرابورس)
بازار سرمایه، محیطی جذاب و مکانی برای رشد و پیشرفت شرکتهاست. البته نه هر شرکتی، بلکه شرکتهایی که سهامشان تاییدیه های لازم برای ورود به این بازار را دریافت کنند. برای هر چه آسانتر شدن ورود شرکتها به این بازار، سازوکاری تعیین شد که باعث به وجود آمدن فرابورس در کنار بورس شد. شاید در معاملات بارها عبارت بورس و فرابورس را شنیده باشید؛ عباراتی نظیر:
فلان سهم در بورس پذیرفته شده، یا فلان سهم در فرابورس معامله میشود و…
برای فعالیت در بازار سرمایه باید این عبارات و تفاوتهای این عبارات را بدانید و در این مقاله قصد داریم به تفاوت بورس و فرابورس بپردازیم؛ اما در ابتدا باید تعریف و ویژگی این دو بازار را بدانیم تا بتوانیم تفاوت این بازار را از هم تمیز دهیم.
در ابتدا از بازار بورس شروع میکنیم:
بازار بورس چیست؟
اقتصاددانان در تعریف بورس، آن را بازاری میدانند که قیمتگذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام میشود. در ایران سه نوع بازار بورس داریم: بورس اوراق بهادار، بورس کالا و بورس انرژی.
به بورسی که در آن داراییهای مالی یا به عبارتی داراییهای کاغذی(اسنادی مثل سهام و اوراق مشارکت) معامله میشود، بورس اوراق بهادار گویند و به بورسی که در آن ثروتهای واقعی یا محصولات فیزیکی خرید و فروش میشود، بورس کالا اطلاق میشود. بورس انرژی هم به عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حاملهای انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد.
بازار فرابورس چیست؟
دومین بازار سرمایه ایران با نام فرابورس به انگلیسی (Over the Counter Market ) و به اختصار OTC در ابتدای آبان ماه سال ۱۳۸۷ با مجوز شورای عالی بورس شکل گرفت. فرابورس همانند بورس یک بازار است که در آن سهام شرکتها خرید و فروش شده و بر اساس عرضه و تقاضا قیمتگذاری میشود. با این تفاوت که به دلیل راحتتر بودن فرآیند پذیرش و خرید و فروش در آن، شرکتهای کوچک هم میتوانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند.
فرابورس موجب یکپارچه شدن و هدایت قسمتی از بازار سرمایه که زمینه ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند یا میخواهند سریعتر به بازار ورود پیدا کنند، شده است. همچنین سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بر فعالیتهای مالی و عملیاتی شرکتهای بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت کامل دارد.
سوال متداولی که اکثر عموم در بدو ورود به بازار سرمایه میپرسند این است که آیا برای هر کدام از بازار بورس و فرابورس باید کد معاملاتی جدا بگیریم ؟
در پاسخ به این سوال که آیا خرید سهام در بازار بورس و فرابورس تفاوتی دارد؟ میتوانیم پاسخ دهیم:
خرید و فروش در بورس به واسطه کارگزاران (نقش نماینده خریدار و یا فروشنده) که متولی اصلی انجام خرید و فروش در این بازار محسوب میشوند انجام میگردد. در فرابورس نیز کارگزاران مسئولیت انجام خرید و فروشها را بر عهده دارند. در این بازار کارگزاران حکم واسطه بین خریدار و فروشنده داشته و کلیه معاملات سهام و اوراق بهادار در فرابورس از طرف آنها انجام میشود. معاملات سهام در بازار فرابورس هم از شنبه تا چهارشنبه، ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ انجام میشود. البته از ساعت ۸:۳۰ تا ۹ صبح، زمان پیش گشایش بازار است و امکان سفارش گذاری وجود دارد.
بنابراین این نکته گفتنی است که شما با دریافت کد معاملاتی از یک کارگزاری، هم میتوانید در بازار بورس و هم در فرابورس مشغول به معامله سهام شوید. به عبارت دیگر، سهام شرکتهای فرابورسی و بورسی با یک کد معاملاتی قابل خرید و فروش است. برای یک سرمایهگذار فرآیند خرید و فروش سهام در بورس و فرابورس تفاوتی ندارد.
از آنجایی که ورود به بازار سرمایه معمولاً یکی از اهداف اکثر شرکتهاست، نیاز به فرآیندی بود تا این امر با سرعت بیشتری میسر شود؛ بنابراین محیطی به نام فرابورس ایجاد شد که از نظر ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس بوده ولی شرایط پذیرش شرکتها در این حوزه آسانتر از بورس باشد. درواقع اصلیترین وظیفهی فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت آن بخش از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار تهران را ندارند و یا به هر دلیلی، تمایل به ورود به بورس را ندارند.
حال به این موضوع میرسیم که تفاوت بازار بورس و بازار فرابورس در چیست؟
- تفاوت اصلی بین بورس و فرابورس شرایط پذیرش شرکتها در این دو بازار است که در بورس شرایط سخت گیرانه تر از فرابورس است.
- دیگر تفاوت این دو بازار بورس و فرابورس تقسیمبندی بازارهای آنها است. بورس شامل دو بازار اول و دوم است. شرکتهایی که در بازار اول فعالیت میکنند، در صورتی که عملکرد مناسبی نداشته باشند، به بازار دوم منتقل میشوند و در طرف مقابل، شرکتهایی که عملکرد مناسبی در بازار دوم داشته باشند، میتوانند به بازار اول منتقل شوند.
ساختار جدید فرابورس ایران از پنج بازار تشکیل شده است:
- بازار اول، بازار دوم، بازار پایه:(زرد، نارنجی و قرمز)
- بازار سوم و ابزارهای نوین مالی.
در بازار اول فرابورس، سهام شرکتها و واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری پذیرش و معامله میشود. بازار دوم فرابورس تنها شامل سهام شرکتهای سهامی عام است. سهام شرکتهای زیان ده، تازه تأسیس و آنهایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته میشود. بازار پایه نیز یکی از بازارهای فرابورس است که به منظور عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شده است.
شرکتهای این بازار فرآیند پذیرش را طی نمیکنند و به سه دسته تقسیم میشوند. طبق قوانین جدید، شرکتهای این بازار در سه بازار پایه زرد، نارنجی و قرمز دستهبندی شدهاند و دامنه نوسان روزانه آنها به ترتیب: ۱،۲،۳ درصد است.
مالیات در فرابورس
شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معاف هستند که این مزیت مستقیماً متوجه سهامداران نیز میشود؛ همچنین صاحبان سهام در شرکتهای فرابورس، نسبت به سهامی که در اختیار دارند، در مجمع عمومی حق رأی خواهند داشت.
تنوع بازارهای فرابورس
وجود بازارهای متنوع آن برای پوشش سلائق مختلف، از جاذبههای فرابورس است؛ بنابراین سهامداران میتوانند در شرکتهای مختلف سرمایهگذاری کرده و به این ترتیب، ریسک سرمایهگذاری را کاهش دهند.
تسهیلات و تأمین مالی شرکتها
بانکها شرکتهای فعال در فرابورس را به عنوان وثیقه جهت دریافت تسهیلات میپذیرند. بنابراین شرکتهای فرابورس میتوانند از این طریق برای دریافت تسهیلات اقدام کنند؛ همچنین اگر شرکتها به فرابورس پذیرفته شوند و در آن فعالیت کنند، میتوانند از تأمین مالی از طرف سهامداران برخوردار شوند.
پذیرش شرکتها و قوانین نظارتی
روند پذیرش شرکتها در فرابورس سادهتر است و الزامات سادهتری نسبت به بورس دارد. شرایطی مانند حداقل سرمایه ثبت شده شرکت، حداقل سهام شناور، حداقل تعداد سهامداران، حداقل سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه، زیان انباشته، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل داراییها و سودآوری معیارهای سختگیرانهتری در بورس دارند.
در پایان میخواهیم نگاهی به انواع بازارها در بورس و فرابورس داشته باشیم:
انواع بازار فرابورس:
بازار اول فرابورس:
در بازار اول، معاملات سهام شرکتهای سهامی عامی که شرایط دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس را احراز کرده باشند، انجام میشود. پذیرش شرکت در بازارهای اول و دوم فرابورس منوط به تهیه امیدنامه و ارسال مدارک و مستندات کافی به منظور شناخت از وضعیت شرکت میباشد. در صورت احراز شرایط زیر با پذیرش شرکت موافقت مینماید.
- حداقل ۱۰ درصد از سهام ثبت شده آن شناور بوده و تعداد سهامداران آن حداقل ۲۰۰ نفر باشد.
- حداقل دو سال از زمان بهرهبرداری عملیات یا ارائهی خدمات آن گذشته باشد.
- آخرین سرمایهی ثبت شده آن حداقل ده میلیارد ریال باشد.
- زیان انباشته نداشته باشد.
- گزارش حسابرس برای آخرین دوره سال مالی منتهی به پذیرش در خصوص صورتهای مالی آن، عدم اظهار نظر یا اظهار نظر مردود نباشد.
مطابق اظهار نظر حسابرس، از سیستم اطلاعات حسابداری مطلوب و متناسب با فعالیت خود و شرایط پذیرش در فرابورس، جهت افشاء مناسب اطلاعات برخوردار باشد.
بازار دوم فرابورس:
بازار دوم در بازار دوم فرابورس همانند بازار اول معاملات سهام شرکتهای سهامی عام انجام میشود اما شرایط پذیرش در بازار دوم فرابورس، منعطفتر از بازار اول میباشد. به منظور پذیرش در بازار دوم احراز شرایط ذیل لازم است:
- حداقل یک سال از تأسیس آن گذشته باشد.
- حداقل ۵ درصد از سهام ثبتشده آن شناور باشد.
- آخرین سرمایه ثبت شدهی آن حداقل یک میلیارد ریال باشد.
- در صورتی که شرکت مشمول ماده ۱۴۱ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت باشد، به تشخیص هیئت پذیرش از برنامه عملیاتی مناسبی برای خروج از شمول ماده یادشده برخوردار باشد.
شرکتهای درج شده در بازار پایه در سه دسته طبقهبندی میگردد:
۱ ) شرکتهایی که درخواستی مبنی بر پذیرش ندارند و به دلیل الزام قانونی طبق ماده ۹۹ برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران بایستی در بازار پایه درج گردند. مطابق با ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران به منظور ارتقا جایگاه بازار سرمایه در اقتصاد کشور و ساماندهی بازار متشکل اوراق بهادار، کلیه اشخاصی که تاکنون نسبت به انتشار اوراق بهادار اقدام کردهاند مکلفند نسبت به ثبت آن نزد سازمان بورس و اوراق بهادار اقدام نمایند و عدم ثبت، تخلف محسوب میشود.
ناشران اوراق بهادار ثبتشده نزد سازمان مذکور باید اطلاعات مالی خود را بر اساس ترتیبات مقرر در ماده (۴۵) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران منتشر نمایند و معاملات اوراق بهادار ثبتشده در سازمان فقط در بورسها و بازارهای خارج از بورس دارای مجوز و با رعایت مقررات معاملاتی هر یک از آنها حسب مورد امکانپذیر بوده و معامله اوراق بهادار مذکور بدون رعایت ترتیبات فوق فاقد اعتبار است.
۲ ) شرکتهایی که نزد سازمان بورس ثبت شدهاند، اما شرایط پذیرش را ندارند.
۳ ) شرکتهایی که به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس از بازار مربوطه لغو پذیرش میشوند، در بازار پایه درج میگردد.
مقررات ارائه اطلاعات در این بازار به مراتب سادهتر از بازار اول و دوم است.
انواع بازار های بورس:
۱. بازار اول بورس
۲. بازار دوم بورس
بازار اول بورس به تابلوی اصلی و تابلوی فرعی تقسیم میشوند. تفاوت های این بازارها، متوجه شرکتهاست؛ یعنی شرکت ها با توجه به میزان شفافیت، میزان سرمایه، میزان سهام در دست عموم (سهام شناور آزاد) و….، در بازارها و تابلوهای مختلف درج می شوند. البته این به این معنی نیست که شما موقع خرید، هیچ نیازی به بررسی تابلو سهام مدنظر خود نداشته باشید؛ بلکه یکی از معیارهای خرید شما می تواند این موضوع باشد که در ادامه توضیح خواهیم داد.
معیارهای درج نماد شرکت ها در بازارهای مختلف (بورس و فرابورس) :
بورس تهران، بازارها و تابلوهای مختلفی دارد. بازار اول که مربوط به شرکت های بزرگتر و دارای سهام شناور بالاتر است و خود دارای دو تابلوی اصلی و فرعی است. بازار دوم هم برای شرکت های کوچک تر است که سرمایه ثبت شده آنها کمتر از ۵۰ میلیارد تومان است. این سه تابلو، مربوط به معاملات سهام است، اما بورس بازارهای دیگری هم دارد: بازار اوراق بدهی، بازار اوراق مشتقه، بازار صندوق های قابل معامله و…
شرکت ها برای پذیرش در بورس، باید شرایط عمومی داشته باشند وگرنه باید از بورس صرف نظر کنند یا این که سراغ فرابورس بروند. این شرایط عمومی که در جدول زیر هم آمده، مربوط به وضعیت مالی و سودآور بودن شرکت و کیفیت گزارش حسابرس مستقل از وضعیت مالی شرکت است؛ اما درباره معیارهای اختصاصی، مهمترین مورد میزان سرمایه شرکت است. شرکتهایی با بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان سرمایه ثبت شده می توانند برای حضور در تابلوی اصلی بازار اول بورس تهران درخواست بدهند، اما دیگران باید سراغ تابلوی فرعی یا بازار دوم بروند.
در این مقاله با بازار بورس و فرابورس آشنا شده ، انواع آن را شناخته و تفاوت های این دو بازار را مورد بررسی قرار دادیم.
تفاوت بورس و فرابورس چیست؟
پس بیایید باهم تفاوت بورس و فرابورس رو از زاویه های مختلفی بررسی کنیم.
برای اینکه بهتر به تفاوت میان بورس و فرابورس پی ببریم ابتدا بهتر است که یک تعریف کوچک از هر دو داشته باشیم.
درعلم اقتصاد بورس به بازاری گفته می شود که قیمت گذاری و خرید وفروش کالا و اوراق بهادر در آن انجام می شود.
بازاری که در آن دارایی ها معامله می شوند :
۱_بورس کالا :
در آن مواد اولیه معامله می شوند. هدف از تاسیس این بازار شفافیت قیمت برای خریدار و فروش است.
۲_بورس ارز :
ارزهای کشورهای خارجی که اقتصاد مطرحی دارند، خرید و فروش می شوند که چند سالی است در ایران غیرمجاز شده و کسی نمی تواند به صورت قانونی در آن فعالیت داشته باشد.
۳_بورس اوراق بهادار :
دارایی های مالی خرید و فروش می شوند. این دارایی ها گاهی می تواند سهام شرکت های بزرگ باشد که نیاز به تامین مالی از طریق بازار بورس رو دارند و یا می تواند هر ورقه ای باشد که برپایه ارزش فیزیکی یک کالای دیگر است. همچنین بازار بورس به ۲ دسته بازار اول و بازاردوم تقسیم می شود.
و اما تعریف فرابورس :
فرابورس ساز و کاری هست که اجازه میده شرکت ها، با شرایط راحت تر و در زمان نسبتا سریعتر وارد بازار سرمایه شوند و از مزیت های بازار استفاده کنند. شاید برخی شرکت ها وجود داشته باشند که توان مالی مناسب برای ورود به بورس را نداشته باشند و یا گزارش های مالی سختگیرانه در بازار اول و دوم بورس را نتوانند ارائه دهند، پس در شرکت فرابورس پذیره نویسی می شوند و از مزایای بازار سرمایه نفع می برند.
وحالا تفاوت میان بورس و فرابورس :
ساختار تقسیم بندی بازارهای بورس و فرابورس به بازارهای مختلف
همانطور که گفتیم بورس دو نوع بازار دارد :بازار اول و بازار دوم.
دربازار اول درصورتی که عملکرد مناسبی نداشته باشد به بازار دوم منتقل می شوند و همینطور وقتی هم در بازار دوم عملکرد مناسبی داشته باشند به بازار اول منتقل می شوند.
حال ساختار جدید فرابورس ایران از هفت بازار تشکیل شده است :
بازار اول ==> سهام شرکت ها
بازار دوم ==> سهام شرکت های سهام عام(تازه تاسیس ها)
بازار پایه ==>یکی از بازارهای فرابورس به منظور عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شده(شرکت های این بازار فرایند های پذیرش راطی نمی کنند.)
ودامنه نوسان روزانه آنها :۱درصد -۲ درصد و۳ درصد است
برای خرید و فروش در بازار پایه باید چندسالی تجربه داشته باشید تا بتوانید به درستی تصمیم بگیرید چرا که شرکت هایی که در این بازار هستند یا اخراجی از بازارهای بورس و یابازار اول تا سوم فرابورس هستند یا ورشکسته اند و یا قانون احکام دائمی دولت هستند.
قانون احکام دائمی دولت مجموعه ای از شرکت های دولتی هستند که امکان ارائه گزارشات کامل مانند بورس و فرابورسی ها را ندارند اما می خواهند از مزایای بازار سرمایه بهره مند شوند. به همین خاطر شفافیت کاملی ندارند و سرمایه گذاری در آنها بسیار بسیار پر ریسک است.
بازار سوم ==>ابزارهای نوین مالی
در بازار فرابورس شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین میگردد.
و شرکت های پذیرفته شده از ده درصد مالیات معاف هستند، در واقع شرکت های با شرایط ساده تر میتوانند در این نهاد پذیرش شوند.
صاحبان سهام در شرکت های فرابورس نسبت به سهامی که دردست دارند حق رای خواهند داشت.
یکی از مزیت های جذاب شرکت ها بجز اینکه تامین مالی می شوند، این است که بانک ها، شرکت های فعال را به عنوان وسیقه برای دریافت تسهیلات پذیرش میکند. یعنی بانکها برای دادن تسهیلات به شرکت هایی که در بازار بورس فعالیت می کنند رغبت بیشتری دارند تا به نسبت شرکت های دیگر.
دلیل این قضیه هم این است که شما در نظر بگیرید وقتی یک شرکت سهامی عام هست و سهام آن در دست مردم است و گزارشات ماهیانه مرتبی از خود ارائه می دهد، به نسبت شرکتی که خصوصی است و به راحتی همه چیز در دستان افراد خصوصی است، مسلما شرکتی که در بورس است شفافیت مالی بهتری دارد و بیشتر می توان به آن اعتماد کرد.
در فرابورس بازارهای متنوع وجود دارند و این متنوع بودن بازار سلیقه های متنوع را پوشش میدهد.
و سرمایه گذاری در بورس شرکت های مختلف و در صنایع مختلف، ریسک سرمایه گذاری را کاهش می دهد.
اما از دیگر تفاوت ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درفرابورس پذیرش ساده تر از بورس است.
- حداقل سهام شناور می تواند کمتر مابقی سهام ها در بورس باشد.
- حداقل سرمایه ثبت شده شرکت فرابورسی ها از می تواند حداقل از ۱۰۰ میلیون تومان باشد.
- اما حداقل سرمایه برای پذیرش در بورس باید بیشتر از ۱۰۰ میلیارد تومان باشد.
- حداقل سابقه ی فعالیت شرکت درصنعت مربوطه در فرابورس باید دوسال باشد.
- در بورس شرکت نباید طی سه دوره گذشته زیان انباشته داشته باشد. اما در بازار فرابورس پایه شرکت می تواند زیان انباشته داشته باشد اما با این نظر که یک طرح توجیهی برای خروج از زیان انباشته ارائه کند.
برای مشاهده شرایط پذیرش در بازارهای بورس و فرابورس می توانید به سایت فرابورس و سایت بورس مراجعه کنید.
در سایت فرابورس در قسمت بازارها و محصولات می توانید با کلیک بر روی هرکدام از “بازار اول و دوم و سوم” و سپس در قسمت “معرفی”، شرایط پذیرش در هرکدام از بازارها را مشاهده کنید.
در سایت بورس هم در قسمت ناشران و پذیرش، قسمت فرآیند پذیرش می توانید شرایط کامل هرکدام از بازارها را مشاهده کنید.
و به این نکته هم توجه داشته باشید که روش و زمان معامله در بورس و فرابورس از ساعت ۸:۳۰ پیش گشایش شروع می شود و از ساعت الی ۱۲:۳۰ معاملات انجام می شود.
تا به اینجا با تفاوت میان دو بازار بورس و فرابورس آشنا شدید.
ریسک پذیری بازار بورس بیشتر است یا فرابورس؟
از منظر سرمایه گذاری تفاوت بین بورس و فرابورس از منظر ریسک سرمایه گذاری نیست و فقط باید به ارزنده بودن سهام دقت داشته باشیم.
اما نکته ای که باید دقت کرد بازار پایه فرابورس هست که برای سرمایه گذاری در آن باید دقت فراوان داشته باشید و همانطور که توضیح دادیم این شرکت ها می توانند پرریسک باشند.
امیدوارم در آینده بسیار پرسود باشید و این میسر نمی شود مگر اینکه به همین منوال که امروز به دنبال یادگیری و کسب علم هستید در آینده هم با قدرت بیشتری به کسب سود و دانش بپردازید. موسسه آتی سرمایه که فعال در زمینه آموزش بورس اصفهان هست سعی دارد با آماده کردن مطالب آموزشی شمارا در این زمینه یاری رساند.
در هر مرحله از سرمایه گذاری اگر دچار تردید شدید می توانید از مشاوران آتی سرمایه که در همه حال در خدمت شما هستند، استفاده کنید.